بررسی نوگرایی در معماری مسکونی روستاهای استان فارس

امروزه در روستاها با تنوعی از مسکن روبرو هستیم که با چند دهه قبل به شکل معنا داری متفاوت است. مطالعات نشان می دهد که در طی پنجاه سال گذشته تغییرات قابل توجه ای در معماری مسکن روستایی ایجاد شده است. این تغییرات به وضوح چهره روستاها را دگرگون ساخته و مسائل متفاوتی در روستاها به وجود آورده است. در چند دهه اخیر نوگرایی یکی از مهم ترین اتفاق هایی است که در حوزه مسکن روستایی استان فارس رخ داده است. هر چند ریشه های آن را می توان در ارتباط بیشتر شهر و روستا جستجو کرد، اما اصلاحات ارضی در سال ١٣٤٢ را باید سرآغاز جدی نوگرایی در روستاها به شمار آورد.هدف عمده این مقاله بررسی نوگرایی در مسکن روستایی استان فارس است. در این رابطه بدون آنکه این مقاله بخواهد نقدی بر نوگرایی داشته باشد، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی به بررسی تغییر و نوگرایی در معماری مسکن روستایی استان فارس پرداخته است. تغییر در مولفه های معماری مسکونی مورد نظر، در واقع به عنوان بخشی از نوگرایی مورد بررسی قرار گرفته است.روش مورد استفاده، روش پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، آمارهای موجود مربوط به سرشماری های عمومی نفوس و مسکن روستایی استان فارس بـوده اسـت. تجزیـه و تحلیـل اطلاعـات بـا اسـتفاده از نـرم افـزار spss و از طریـق آمار توصـیفی از جملـه آزمون تحلیل واریانس ( f ) انجـام شـده اسـت.نتایج تحقیق نشان دهنده این نکته است که در پنجاه سال گذشته ساخت و سازهای جدید از هویت قبلی روستا تبعیت نکرده و تغییرات قابل توجه ای در واحدهای مسکونی روستایی در مناطق مختلف استان فارس اتفاق افتاده است. همچنین نتایج حـاکی از آن است که مصالح ساختمانی، ریز فضاها در واحدهای مسکونی و تعداد خانوار ساکن در واحد مسکونی تغییرات معنا داری در نیم قرن گذشته داشته است. با توجه به اهمیت شناخت معماری مسکن روستایی، این پژوهش، می تواند نقش مهمی در تدوین تغییرات مسکن روستایی استان فارس داشته باشد.

A Study on the Modernity of Rural Residential Architecture in Fars Province

Today, we are faced with a variety of rural residential architecture with significant differences with their precursors . Studies show that, in the past fifty years, modernization has caused considerable changes in the architecture of rural housing in Fars province. These changes have transformed village features and have caused different problems in rural areas.Although, the initiation of this change can be found in the relationship of urban and rural areas, agrarian reforms in 1342, can be considered the actual onset of transformation in villages. The main objective of this paper is modernity review of the modernization process in the rural housing in Fars Province. In this regard, based on the literature on rural housing and field studies, and without a critical stance to the modernization per se, the changes in rural residential architecture have been evaluated. The residential architecture of villages was observed through different methods including direct observation, statistical data and mapping the houses. Data analysis was done by the regression analysis and analysis of variance (F) with laquo SPSSraquo software.The results indicate that the new constructions in the past fifty years, have not complied with timehonored rural identity. Also, the results show that the building materials, spaces of residential units and the number of households living in housing units in the last half century have had significant changes. With regard to the importance of rural housing, the results of this research reveal important factors to consider in the plannig of the rural residential developments.