فضای منظر: پیوندگاه فرهنگ و طبیعت

منظر بر مفهومی بسیار وسیع دلالت دارد. این مفهوم بر اساس دیدگاه‌‌های گوناگون به موضوعات بسیار متنوعی از جمله فضا و محیط و منظره و مکان و زمین و بسیاری مفاهیم دیگر پیوسته است. این مطالعه بحثی است نظری و تلاشی است برای وضوح بخشیدن به مفهوم منظر و ویژگیهای بنیادین و وجوه گوناگون آن. ویژگی‌های فیزیکی فضا در منظر فقط یکی از ابعادِ آن است. مفهوم فضا در منظر و در معماری منظر بندرت مورد بررسی جامع قرار گرفته و نیز حیطه های ابهام در مورد تمایز مفهوم منظر از مفاهیمی چون محیط در بحث های نظری وجود دارد. مفهوم منظر با محیط تفاوت داشته و معانی تخصصی خاصی خود را دارد. فضایی بودن در ذات منظر و معماری منظر رشته ای فضایی است. منظرها با مکانها و ویژگیهایشان در هم تنیده بوده و هویت مکانها در روستاها، شهرها و مکانهای طبیعی را بیان میکنند.زمان مندی و گشودگی فضا در ذات فضای منظر است و فضا در منظر از طریق حرکت، تغییر، رشد و تعامل با آن درک میشود. آمیختگی فرایندهای طبیعی با فضا در منظر جنبه ای از زمانی بودن منظر است که وجه تمایز آن با مصنوعات فضایی چون ساختمان ها و آثار معماری است. محصوریت های فیزیکی و فضای امتدادی در منظر در مقایسه با نقشی که تراکمات نیروهای طبیعی و فرهنگی در شکل گیری مکان ها ایفا میکنند کم اهمیت تر است. تحت تاثیر دوگانه اندیشی های گوناگون چون فرهنگ و طبیعت، علم و هنر، منظر تحت تنش های گوناگونی قرار داشته است. مطالعه حاضر تاکید دارد که منظر امروزه به عنوان مفهومی جامع توان آن را دارد که بین این مفاهیم دوگانه میانجیگری نموده و بین آن ها آشتی برقرار کند و در این راه از دیدگاه های زیباشناسی اکولوژیک و طراحی اکولوژیک بعنوان پارادایم هایی که شیوه اندیشیدن و نگاهی متفاوت نسبت به رابطه فرهنگ و طبیعت ارایه می کنند، بهره جوید. منظر محصولی فرهنگی است و بازنمود شیوه اندیشیدن انسان در مورد طبیعت و چگونگی رابطه او با محیط و سکونت و نیز پیوندگاه بین فرهنگ و طبیعت است.