بررسی چهارچوب‌های طراحی سرپناه موقت اجتماع‌پذیر و منطبق با انگاره‌های معماری بومی مناطق زلزله‌خیز سردسیر-کوهستانی

تجربه نشان می‌دهد بازماندگان سوانح در شرایط پس از بحران رضایت کافی از سرپناه‌هایی که از سوی نیروهای امدادی دریافت می‌نمایند، ندارند. ازاین‌رو برای ایجاد رضایت کاربران که اغلب بازماندگان پس از سوانح را شامل می‌شوند، یکی از اهداف طراحی سرپناه موقت در محدوده مطالعاتی، شناخت الگوهایی است که اجتماع‌پذیری سرپناه موقت را با پذیرش در زمان محدود افزایش دهد. بر این اساس افزایش اجتماع‌پذیری سرپناه ازجمله اهداف غایی این پژوهش است. از دیگر اهداف این پژوهش می‌توان به بررسی نقش سرپناه موقت در ارتقای تاب‌آوری کالبدی پس از زلزله، همچنین استفاده از تکنیک‌های معماری بومی در طراحی سرپناه موقت جهت ارتقای تاب‌آوری محیطی اشاره کرد. الگوهایی که در طراحی سرپناه موقت جهت اعمال شاخص‌های کالبدی - محیطی باید به کار گرفته شوند، می‌تواند ضرورت پژوهش را با تفسیر سرپناهی با قابلیت انطباق با شرایط اقلیمی سردسیری - کوهستانی شهرستان ورزقان، بیان کند. از اهداف این پژوهش طراحی محصولی کاربر با قابلیت اجتماع‌پذیری در حداقل زمان ممکن به‌عنوان جایگزین مسکن دائم در زمان بحران است. جهت رسیدن به اهداف ذکرشده، تحلیل کیفی - کاربردی و شبیه‌سازی شاخص‌های انرژی در محیط دیزاین بیلدر انجام شده است. در این پژوهش مدل‌هایی از سرپناه موقت پیش‌طراحی شده است که در فاز نخست، پژوهش حاضر به ارزیابی مدل‌های پیشنهادی در دیزاین بیلدر می‌پردازد. در دومین فاز پژوهشی، مدل‌های پیشنهادی از سوی متخصصین مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در مرحله پایانی به معرفی مدل منتخب از نگاه متخصصین با تشریح الگوهای شاخص کالبدی - محیطی به‌عنوان سرپناه بهینه پرداخته می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شاخص‌های محیطی ازجمله امنیت، بهداشت، تداعی حس خانه، آسایش محیطی، منطبق با فرهنگ، منطقه‌بندی، .... و همچنین شاخص‌های کالبدی نظیر فرم سازه‌ای مقاوم در برابر شرایط جوی، مصالح مقاوم در برابر شرایط جوی، سازه گسترش‌پذیر و مدولار، برپایی آسان و برپایی سریع همچنین رعایت ابعاد و استانداردها، شاخص‌های تاثیرگذار در انتخاب سرپناه بهینه از سوی متخصصین است. 

analyzing frameworks for designing socially acceptable and culturally aligned temporary shelters in earthquake-prone cold-arid-mountainous regions

 experience shows that survivors of disasters are often not satisfied with the shelters provided by relief forces. therefore, one of the objectives of designing temporary shelters in the study area is to identify patterns that increase the social acceptance of temporary shelters by incorporating limited-time acceptance. increasing the social acceptance of shelters is one of the main goals of this research. another objective of this study is to examine the role of temporary shelters in enhancing post-earthquake physical resilience, as well as utilizing indigenous architectural techniques in the design of temporary shelters to enhance environmental resilience. the patterns that need to be applied in the design of temporary shelters to meet the physical-environmental criteria can highlight the necessity of research by interpreting adaptable shelters to the cold-arid mountainous climatic conditions of the varezqan county. one of the objectives of this research is to design a user-friendly product with high social acceptance as a temporary housing alternative during crises. to achieve these objectives, qualitative and applied analysis and simulation of energy indicators have been conducted in the design builder environment. in this study, pre-designed models of temporary shelters have been evaluated in the initial phase. in the second phase of the research, the proposed models are evaluated by experts. in the final stage, the selected model is introduced from the perspective of experts, with an explanation of the optimal physical-environmental patterns as a shelter. the findings of the research indicate that environmental indicators such as safety, hygiene, evoking a sense of home, environmental comfort, cultural compatibility, zoning, etc., as well as physical indicators such as weather-resistant structural form, weather-resistant materials, expandable and modular structure, easy and quick installation, and compliance with dimensions and standards are influential factors in selecting the optimal shelter according to experts.