بازشناسی مولفه‌های «سکونتگاه» (مطالعه موردی: محله مجمر اصفهان)

سیطره معماری مدرن در دهه های قبل و رشد فزاینده ابعاد شهرنشینی در طی دهه های اخیر موجب شده که شهر و شهرسازی معاصر با چالش های تازه ای در زمینه سکونت مواجه گردد و به منظور پاسخگویی به این نیاز رو به رشد، کمیت جایگزین کیفیت شده است. در این شرایط، »سکونت « که فقط تداومی ازفضا یا مکان نیست بلکه فعالیت اساسی و زیربنایی بشر است، به ساخت و ساز سوداگرانه به معنای بالابردن صرف بناها و همچنین به معیارهای فیزیکی همجواری در محلات تنزل یافته است. در حالی که یک مکان تنها درصورتی مصداق واقعی سکونتگاه است که بازتاب تجربه زندگی انسان در جهان و مانوس شدن با هستی و هویت مکان باشد و هویت فردی و جمعی را شکل داده و تثبیت کند. از آنجا که هدف مقاله حاضر، بازشناسی مولفه های »سکونتگاه « می باشد و روش تحقیق در مرحله دوم، »تحلیل محتوای کمّی « می باشد ، با استفاده از »مشاهده اسنادی «، محتوای منابع و اسناد با سه رویکرد فلسفی، روانشناختی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و به تعیین و تعریف مولفه ها پرداخته شد. تعداد ارجاعات هر مولفه برگرفته از تحلیل محتوای کمّی مصاحبه ها، اساس ارزیابی نمونه موردی پژوهش محله مجمر اصفهان بوده است. نتایج نشان می دهد که: از بین مولفه های نامبرده »وابستگی مکانی « بیشترین ارجاع را در مصاحبه با ساکنین دارد که نشان دهنده آن است که در بین مولفه های سکونتگاه، ساکنین محله مجمر به لحاظ کارکردی، زیبایی شناسانه و دسترسی به فضاهای خدماتی، آموزشی و درمانی از این محله رضایت دارند. »این همانی « دومین مولفه پرتکرار بوده است و ازآنجا که این مولفه به تصورپذیری فضاها می پردازد، نشان دهنده آن است که ساکنین محله مجمر، تصویرذهنی روشنی از محله خود دارند. به طور کلی در محله مجمر به عنوان مصداق سکونتگاه وجوه » ذهنی عینی « بیشترین نقش را ایفا می کنند و وجوه صرفاً »ذهنی « در درجات بعدی قرار دارند. از آنجا که کمترین ارجاع به »هویت اجتماعی « که مولفه ای »ذهنی عینی « می باشد تعلق دارد، نتیجه عنوان شده در سطر قبل به سطح »فردی « اختصاص دارد، اما در سطح »جمعی « مولفه های »ذهنی « کارایی بیشتری دارند. به طوری که تعاملات اجتماعی سومین مولفه پر تکرار در محله مجمر بوده است.

Recognition of the Components of the “Living environment”; Majmar Neighbourhood in Isfahan Research Case Study Research

The dominance of modern architecture in past decades Along with growing dimensions of urbanization recently, has led to face new challenges in the field of the residence and in order to respond to these growing needs, quality is replaced with quantity. In these circumstances, dwelling that is not only the continuity of the space or place, but also is the basic activity of human beings, has decayed into raising buildings and physical criteria of localities in the neighborhood. Nowadays, dwelling is just an indicator of a human behavior among a set of others and an incidental. Working in the city, living in the suburbs, travel, house building here and there, today is nothing more than a takeover. Consequently, modern era the time of takeover and acquisition is called the period of statelessness . In the 60s and 70s of the twentieth century, a number of architects with the knowledge of the problems there, opposed this trend and each one suggested theories mentioning the need for the restatement of the physical, social and psychological aspects of ldquo;Living environment . To determine the human's living space, the recognition of the Living environment and the meaning of this concept could be useful, so this paper has been examined the content of the documents and resources to Reevaluate the components of Change all the ldquo;home environment rdquo; into ldquo;living environment rdquo; . Ultimately, Majmar neighbourhood has been selected as a case study of the present research where has a high level of satisfaction in research done between neighbourhoods in Isfahan so the issue of research can be stated in terms of the following questions: According to different views and theories in relation to the concept of Home Environment What are its components? How are the Components of Home Environment in the context of Majmar neighbourhood?Documentary research method and content analysis have been used in this paper. First the specialists' views have been examined and tried to explain the conceptual dimensions of Home Environment and compile it in the form of a conceptual model. In this study, the components of Home environment planned based on social, psychological and philosophical approaches, and each has an objective and subjective objective aspects. The objectiveindividual aspect of it, referred to the nature of a place that is called the Genius Luci and character of a place and refers to the atmosphere of a place and could be received by nonresidents. When subjectiveobjectiveindividual aspect of Home Environment realized that a place is experienced unconsciously. In this case, the person will be rooted in the place and it is familiar to him. Objectivecollective aspect of Home Environment called Social Interaction, that means having social relationships based on mutual assistance in emergency and critical situation which is called neighbourhoods. Subjectiveobjectivecollective aspect of Home Environment is Social Identity that tends to interpret the home environment as a statement of identity expressed through a shared symbolic language. Finally, the concept of ldquo;Sense of belonging rdquo; is associated with positive feelings about a Home Environment and consists of four components: Place Identity, Place Dependence, Place Affective and Place Social Bonding. One is purely subjective (such as Place Affective) and some are subjectiveobjective (such as Place Dependence˃ Place Social Bonding˃ Place Identity). More, the conceptual model formulated in the previous step is the basis of assessment of Majmar neighbourhood in Isfahan as a Change all the ldquo;case study research rdquo; into ldquo;research case study rdquo;. The results of the content analysis of the interviews indicate that between components of Home Environment, Place Dependence and Identity have the most references, and Social Identity and Place Social Bonding have the least references, between resident interviews, respectively. The results indicate that in Majmar neighbourhood of Isfahan, the objectivesubjective aspects in personal level and the subjective aspects in collective level play most important role.Keywords: Place, Home Environment, Majmar Neighbourhood.