بررسی نقش تجزیه شیمیایی و زیستی در ماندگاری علف‌کش نیکوسولفورون در شرایط کنترل شده خاک

علف‌کش‌های نیکوسولفورون از گروه علف‌کش‌هایی است که دارای پسماند خاکی است و باقیمانده آن در خاک قادر است به محصولات حساس در تناوب زراعی خسارت وارد کند. به‌منظور بررسی نقش تجزیه زیستی و شیمیایی در ماندگاری علف‌کش نیکوسولفورون در خاک در شرایط کنترل شده، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 95-1394 انجام شد.  فاکتور اول شامل شرایط استریل و غیراستریل خاک و کود در دو سطح، فاکتور دوم شامل کاربرد کودهای آلی و زیستی در چهار سطح کود گاوی، ورمی‌کمپوست و زیستی مایکوریزا (با نسبت دو درصد وزنی) به همراه شاهد بدون کاربرد کود و فاکتور سوم شامل زمآن‌های نگهداری نمونه‌ها در انکوباتور در هشت سطح صفر، چهار، هشت، 16، 35، 50، 80 و 100 روز بود. نتایج نشان داد که تجزیه نیکوسولفورون در شرایط استریل از طریق فرایند هیدرولیز شیمیایی و در شرایط غیراستریل از طریق فرایند هیدرولیز شیمیایی و تجزیه زیستی بود. در شرایط بدون کاربرد کودهای آلی، سرعت تجزیه علف‌کش نیکوسولفورون در حالت استریل و غیراستریل تفاوت معنی‌داری نداشت، اما با کاربرد کودهای آلی، سرعت تجزیه افزایش و باقیمانده علف‌کش کاهش یافت. کمترین باقیمانده نیکوسولفورون در کاربرد کود گاوی در شرایط غیراستریل 0.01 میکروگرم در کیلوگرم و استریل 0.03 میکروگرم در کیلوگرم مشاهده شد. بیشترین سرعت تجزیه نیکوسولفورون از کاربرد کود گاوی در شرایط غیراستریل (0.044 میکروگرم در کیلوگرم در روز) و کمترین سرعت تجزیه در غیاب کاربرد کودهای آلی و شرایط استریل (0.018 میکروگرم در کیلوگرم در روز) به‌دست آمد. کمترین و بیشترین نیمه عمر به‌ترتیب 15.33 و 38.5 روز بود که در تیمارهای کاربرد کود گاوی در شرایط غیراستریل و تیمار کنترل در شرایط استریل به‌دست آمد. بر اساس نتایج آزمایش، فرایندهای هیدرولیز شیمیایی و تجزیه زیستی، نقش موثری در تجزیه نیکوسولفورون در خاک دارند.

roll of chemical and biological degradation in nicosulfuron herbicide persistence in the soil under controlled conditions

nicosulfuron belongs to the group of herbicides that has soil residue and its residue in the soil cause damage to sensitive crops in the crop rotation. to study the roll of chemical and biological degradation in nicosulfuron herbicide persistence in the soil under controlled conditions, an experiment was carried out in a factorial randomized complete block design with three replications during 2015-2016. the first factor was sterile and non-sterile conditions of soil and fertilizer; the second factor included the application of organic and bio-fertilizers at four levels of cow manure, vermicompost, mycorrhiza (2 % w/w) and control treatment without fertilizer and the third factor included incubating periods at eight levels (0, 4, 8, 16, 35, 50, 80, 100 days). the results showed that nicosulfuron degradation was chemical hydrolysis under sterile conditions and biodegradation and chemical hydrolysis under non sterile conditions. nicosulfuron degradation rate was not significant different in control treatment (without organic fertilizers application) under sterile and non-sterile fertilizer and soil conditions, but increased with application of organic and bio-fertilizers.  and herbiced residue was deacresed with application of organic and bio-fertilizers. the lowest residue rate was obtained from the application of cow manure under non-sterile (0.01 mg/kg/ day) and sterile 0.03 mg/kg/ day) conditions. the highest and the lowest degradation rate were observed in the cow manure treatment under non-sterile conditions (0.044 mg/kg/ day) and control treatment under sterile conditions (0.018 mg/kg/ day). also the lowest and the highest half-life was 15.33 and 38.5 day, obtained from the application of cow manure under non-sterile conditions respectively. according to the results, chemical hydrolysis and biodegradation had effective role in nicosulfuron degradation.