بررسی اثر عملیات مدیریتی بر زمان رویش فرفیون خوابیده (euphorbia maculata) در سویا

فرفیون خوابیده علف هرزی یک ساله تابستانه در گیاهان ردیفی است که می‌تواند عملکرد آنها را کاهش دهد. لذا برای ارزیابی اثر عملیات مختلف مدیریتی بر زمان رویش فرفیون خوابیده، آزمایشی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شرکت دشت ناز ساری در سال‌های 1395 و 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی، دو سیستم خاک‌ورزی رایج و بدون خاک‌ورزی، سه تراکم سویا (200، 300 و 400 هزار بذر در هکتار سویا) و سه دز مختلف علف‌کش ایمازاتاپیر (صفر، 50 و 100 گرم ماده موثره در هکتار) بودند. رویش فرفیون خوابیده به طور معنی‌داری به وسیله عملیات مدیریتی نظیر سیستم‌های خاک‌ورزی، مقادیر بذرپاشی سویا و دزهای ایمازاتاپیر تحت تاثیر قرار گرفت. سیستم خاک‌ورزی رایج، تراکم 400 هزار بذر در هکتار و دز 100 گرم ماده موثره در هکتار ایمازاتاپیر نه تنها منجر به پایین‌ترین تراکم گیاهچه فرفیون خوابیده در متر مربع گردیدند بلکه سبب طولانی ترین تاخیر در زمان تا رسیدن به 50 درصد رویش گیاهچه (t50) شدند، لذا منجر به فاز تاخیری طولانی‌‌تری از رویش فرفیون خوابیده در ابتدای فصل رشد شدند. این امر زمان بیشتری برای بوته‌های سویا فراهم کرد تا بهتر استقرار یابند و توانایی رقابتی خود را بهبود دهند و همین امر موجب بالاترین عملکرد سویا در واحد سطح در پایان فصل رشد در تیمارهای مزبور گردید. نتایج مطالعه ما می تواند به تکامل راهبردهای مدیریتی موثر برای این گونه کمک کند.

Investigating the Effect of Management Operations on the Time of Spotted Spurge (Euphorbia maculata) Emergence in Soybean

Spotted spurge is a summer annual weed in row crops that can reduce their yield. Thus, in order to evaluate the effect of different management practices on the emergence time of spotted spurge, a splitsplit plot experiment was conducted in a completely randomized block design with three replications in DashteNaz Sari in 2016 and 2017. Two tillage systems (Conventional tillage and notill), three soybean densities (200,000; 300,000 and 400,000 seeds ha1), and three doses of imazethapyr (0, 50, and 100 g ai ha1) were considered as experimental factors. The spotted spurge emergence was significantly affected by management practices including tillage system, soybean seeding rate, and imazethapyr dose. Conventional tillage, 400,000 seeds ha1 of soybean and a 100 g a.i. ha1 imazethapyr resulted not only the lowest spotted spurge seedling density m2 but also caused the longest delay in the time to reach 50% of seedling emergence (T50), thus resulting in a long lag phase of spotted spurge emergence early in the season. This condition provided more time for soybeans to establish better and improve their competitive ability, which resulted in higher soybean yield per unit area at the end of the growing season in these treatments. The results of our study could help to develop effective management strategies for this species.