بررسی میزان حساسیت پنبه و ذرت به بقایای شبیه‌سازی‌شده علف‏کش ایمازتاپیر

به‌منظور بررسی بقایای علف‎کش ایمازتاپیر (پرسوئیت 10 درصد sl) در خاک بر پنبه و ذرت، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس اجرا ‌‌شد. در این آزمایش، یازده غلظت‎ علف‎کش ایمازتاپیر معادل صفر، یک، پنج، 10، 15، 20، 30، 40،50، 75 و 100 درصد مقدار توصیه‌شده علف‎کش که به ترتیب معادل صفر، 4.5، 23، 45، 68، 91، 140، 180، 230، 340 و 450 میکروگرم در کیلوگرم خاک می‏باشد، روی گیاهان زراعی ذرت و پنبه  به‌کار برده شد و وزن خشک ریشه و ساقه گیاهان زراعی مورد نظر، ارتفاع، طول ریشه و سطح برگ نیز در انتهای آزمایش اندازه‌گیری شدند. در برازش داده‎ها، از منحنی‎های لگاریتم لجستیک سه و چهار پارامتره استفاده شد. نتایج نشان داد که تقریبا در همه داده‏های مورد بررسی، منحنی سه پارامتره، برازش مناسبی نشان داد. در برازش جداگانه داده‏ها، همواره بقایای علف‎کش‎ ایمازتاپیر، زیست‌توده خشک ساقه و ریشه گیاهان زراعی پنبه و ذرت را کاهش داد به‎طوری که برای کاهش 50 درصدی وزن خشک ساقه پنبه و ذرت، به‌ترتیب 4- 10×1.2 و 4- 10×1 گرم ماده موثره ایمازتاپیر در کیلوگرم خاک لازم بود. همچنین جهت کاهش 50 درصدی وزن خشک ریشه پنبه و ذرت، به ترتیب به 4- 10×3 و 4- 10×1.15 گرم ماده موثره ایمازتاپیر در کیلوگرم خاک نیاز بود. در مجموع، نتایج حاصل از برازش دوگانه داده‏ها نشان داد که همواره ریشه و ساقه ذرت در مقایسه با پنبه، حساسیت بیشتری به بقایای علف‌کش ایمازتاپیر بروز داد. ارتفاع، طول ریشه و سطح برگ با افزایش بقایای علف‎کش ایمازتاپیر کاهش یافت.

Studying the sensitivity of cotton and maize to simulated imazthapyr herbicide residue

To evaluate the soil residue of imazthapyr effects on cotton and maize, an experiment was carried out based on completely randomized design at greenhouse of Agricultural Faculty of University of Gonbad Kavous. Different doses of imazthapyr (0, 4.5, 23, 45, 68, 91, 140, 180, 230, 340 and 450 μg.kg1 soil) were applied on maize and cotton and finally the dry weight of root and shoot, shoot height, root length and leaf area of crops were measured. Three and four Log logistic curves were fitted to the data. Results indicated that almost all data fitted better to the three parameter log logistic curve. Results of separate fitting of the data showed that the residue of imazthapyr always reduced dry weight of crops. For 50 percent reduction of shoot dry weight of cotton and maize, 13.26 and 21.91 g.a.i.ha1of imazthapyr were needed respectively. To reduce 50 percent of root dry weight of cotton and maize, 72.75 and 25.19 g.a.i. ha1of imazyhapyr were needed. Generally, the results of data simultaneously fitting showed that maize root and shoot sensitivity to imazthapyr were always more than cotton. Shoot height, root length and leaf area were decreased as imazthapyr residue was increased.