مطالعه اثرات عصاره های آبی و الکلی گیاه مرزنجوش (Origanum vulgare L.) بر درصد بقا و برخی از شاخص‌های خونی ماهی کپور معمولی آلوده با آیروموناس هیدرو فیلا (Aeromunas hydrophila)

از معمول ترین باکتری های موجود در آب شیرین سراسر جهان آیروموناس هیدرو فیلا است که اغلب سبب بیماری در ماهیان پرورشی می شود. در طی سال های گذشته جهت مقابله با بیماری های عفونی آنتی بیوتیک ها به‌طور گسترده ای مورداستفاده قرارگرفته‌اند. در مقابل با رواج گرایش جهانی آبزی پروری سبز و توسعه سیستم های ارگانیک کاربرد گیاهان دارویی به‌عنوان درمان آنتی بیوتیکی موردتوجه قرارگرفته است. در این میان مرزنجوش از گیاهان مورداستفاده در طب سنتی می باشد که برای درمان بسیاری از بیماری ها کاربرد دارد. در این تحقیق تاثیرات عصاره های آبی و الکلی گیاه مرزنجوش بر درصد بقا و برخی از فاکتورهای خونی ماهی کپور معمولی که به باکتری آیروموناس هیدرو فیلا آلودگی داشتند موردبررسی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا عصاره های آبی و الکلی گیاه مرزنجوش تهیه گردید و در مرحله بعد تعداد 150عدد ماهی کپور معمولی با میانگین وزن 25± 100 گرم تهیه شد. بعد از آداپتاسیون ماهی ها به 5 گروه در 3 تکرار (تعداد 10 عدد ماهی در هر تکرار) تقسیم شدند. در گروه شاهد مثبت تزریق سرم فیزیولوژی در ناحیه داخل صفاقی انجام شد و ماهیان هیچ‌گونه عصاره ای دریافت نکردند. در تیمار شاهد منفی تزریق باکتری زنده آیروموناس به میزان 106×5/1 در ناحیه داخل صفاقی صورت پذیرفت و نمونه ها با غذای عادی کپور تغذیه شدند. همین مقدار باکتری به 3 تیمار دیگر تزریق شد و به ترتیب تیمار سوم 16 گرم عصاره آبی، تیمار چهارم 1گرم عصاره اتانولی و تیمار پنجم 25/0گرم عصاره متانولی به ازای هر 1000 گرم غذا دریافت کردند. بعد از اتمام دوره 35روزه آزمایش از نمونه ها خون گیری و تست های سنجش فاکتورهای خونی انجام شد. همچنین میزان درصد بقا در طول دوره ثبت و محاسبه گردید. نتایج نشان داد که عصاره های گیاه مرزنجوش باعث تغییر در فاکتورهای خونی ماهیان مبتلابه باکتری مذکور گردیده که این تاثیرات با شدت بیشتر در عصاره های الکلی بخصوص متانولی نسبت به عصاره آبی مشاهده گردید. همچنین میزان درصد بقا در تیمار دریافت‌کننده عصاره متانولی اختلاف معنی-داری با تیمار شاهد از خود نشان داد که می‌توان بیان کرد احتمالاً بتوان از این گیاه برای درمان بیماری های ناشی از آیروموناس هیدرو فیلای در ماهیان به‌عنوان یک مکمل و یا جایگزین آنتی-بیوتیکی استفاده کرد. البته برای تجویز قطعی نیاز به مطالعات تکمیلی و وسیع تر احساس می شود.