بررسی تغییرات ترکیبات بیوشیمیایی ماهی بوتک (Cyprinion macrostomum) و سیاه ماهی (Capoeta damascina) در دو فصل گرم (تابستان) و سرد (پاییز)

مطالعه حاضر جهت بررسی مقایسه ای ترکیبات بیوشیمیایی دو گونه ماهی بوتک (cyprinion macrostomum) و سیاه ماهی فلس ریز (capoeta damascina) در فصول گرم (تابستان) و سرد (پاییز) در سال 1390 انجام گردید. در هر فصل 9 نمونه از ماهی بوتک با میانگین وزن کل73/5±350 گرم و طول کل 1/1±5/16 سانتی متر و سیاه ماهی فلس ریز با میانگین وزن کل 58/7±345 گرم و طول کل 4/1±8/15 سانتی متر از رودخانه سزار واقع در استان لرستان از ایستگاهای 1، 2 و 3 صید و زیست سنجی گردیدند. براساس نتایج این تحقیق بالاترین میزان رطوبت لاشه بدن در سیاه ماهی فلس ریز در فصل گرم با 69/78 درصد وزن بدن و کمترین مقدار آن در ماهی بوتک در فصل گرم 05/74 درصد وزن بدن مشاهده گردید. اختلاف معنی داری در میزان رطوبت بین فصل گرم و سرد در ماهی بوتک مشاهده شد (05/0p < ). در صورتیکه میزان رطوبت لاشه سیاه ماهی در فصول گرم و سرد اختلاف معنی داری نشان نداد. به هرحال براساس نتایج حاصل از آنالیز واریانس یک طرفه، اختلاف معنی داری در میزان رطوبت لاشه بین دو گونه در فصلهای گرم و سرد مشاهده گردید (05/0p < ). آزمون توکی این اختلاف را بین میزان رطوبت لاشه ماهی بوتک در فصل گرم با سایر مقادیر رطوبت را نشان داد. بیشترین و کمترین محتوی پروتیین به ترتیب در ماهی بوتک در فصل گرم با 40/9 درصد و در سیاه ماهی فلس ریز در فصل سرد با 86/6 درصد وزن بدن ثبت شد. اختلاف معنی داری در میزان پروتیین لاشه ماهی بوتک و سیاه ماهی در فصل گرم و سرد مشاهده گردید (05/0 p < ). این اختلاف بین محتوی پروتیین ماهی بوتک در فصل سرد و سیاه ماهی در فصل گرم با میزان پروتیین ماهی بوتک در فصل گرم و سیاه ماهی در فصل سرد مشاهد گردید. ماهی بوتک در فصل گرم بیشترین میزان چربی با 38/4 درصد وزن بدن را نشان داد. به هرحال اختلاف معنی داری در میزان چربی لاشه ماهی بوتک و سیاه ماهی در فصل گرم و سرد مشاهده گردید (05/0 p < ). محتوی خاکستر بدن ماهی بوتک و سیاه ماهی فلس ریز در فصل گرم و سرد اختلاف معنی داری نشان نداد. همچنین در بررسی آنالیز واریانس یکطرفه نیز اختلاف معنی داری بین دو گونه مشاهده نگردید. به هرحال باید عنوان نمود که ترکیبات بیوشیمیایی بدن ماهی بوتک و سیاه ماهی تحت تاثیر فصل گرم و سرد قرار گرفتند که بیشتر ناشی از تغییرات درجه حرارت در دو فصل می باشد که منجر به ایجاد اختلاف در وفور غذا در محیط و تاثیر بر ترکیبات بیوشیمیایی بدن می گردد و همچنین احتمال می رود اوایل شروع چرخه تولید مثلی باعث ایجاد تغییراتی در میزان ترکیبات چربی و پروتیین بدن هر دو ماهی می گردد.