بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران تالاب بین‌المللی گاوخونی در استان اصفهان

تالاب بین‌المللی گاوخونی با وسعتی در حدود 47000 هکتار در مختصات جغرافیایی َ45 ْ52 تا َ52 ْ52 طول شرقی و َ30 ْ30 تا َ08 ْ32 عرض شمالی در مرکز ایران، در 140 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان و در 30 کیلومتری شهر ورزنه واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب بین‌المللی گاوخونی و بر اساس یک دوره 11 ساله از سال 1379(2001) لغایت 1389(2011) ارایه شده است. در طول دوره 11 ساله مورد مطالعه، تعداد 1061 پرنده تالابی مرکب از 18 گونه، 5 راسته و 9 تیره در تالاب بین‌المللی گاوخونی زمستان گذرانی نموده اند. در این مدت بیشترین تعداد پرنده متعلق به گونه فلامینگوی بزرگ (phoenicopterus ruber) با 247 قطعه سرشماری شده بوده است. بر اساس نتایج این تحقیق در بین تیره های آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب بین‌المللی گاوخونی بزرگترین و کوچکترین تیره به ترتیب متعلق به مرغابیان (anatidae) و کاکاییان (laridae) با 37/28 و 66/0 درصد فراوانی به ترتیب بوده است. در دوره 11 ساله مورد مطالعه سال 1385 (2007) با تعداد 424 قطعه پرنده بیشترین و سال های 1384 (2006) و 1389 (2011) که در این تالاب پرنده ای مشاهده نشده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای و تعداد گونه شناسایی شده سال های 1381 (2003) با تعداد 9 گونه شناسایی شده بیشترین تعداد و سال های 1384 (2006) و 1389 (2011) که در این تالاب پرنده ای مشاهده نشده کمترین تعداد گونه شناسایی شده را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان-گذران از سال 1379(2002) لغایت 1389(2011) متعلق به تیره های کنارآبچر با 1/67 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های آبزی با 9/32 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در تالاب بین‌المللی گاوخونی مربوط به سال 1387(2009) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال های 1384 (2006) و 1389 (2011) که در این تالاب پرنده ای مشاهده نشده، بوده است (05/0 > p).