بررسی و بهینه‌سازی حذف رنگ‌های راکتیو قرمز و راکتیو آبی موجود در پساب صنایع نیشکر ورودی به تالاب شادگان با جاذب کیتوسان

تالاب بین‌المللی شادگان یکی از تالاب‌های بزرگ ایران است. این تالاب در جنوب غربی ایران در جنوب شهر شادگان در استان خوزستان واقع‌شده است. سدسازی و رعایت نشدن نیاز آبی تالاب، پرورش ماهی، پساب صنایع نیشکر، عبور لوله‌های نفتی، فعالیت 30 واحد پتروشیمی و تخلیه زباله‌های شهری، این تالاب منحصربه‌فرد را از سال 1372 وارد فهرست قرمز تالاب‌های بین‌المللی (لیست مونترو) کرده است. آب این تالاب بین‌المللی که ازلحاظ رتبه‌های ثبت شده در یونسکو درگذشته در رتبه پنجم جهانی قرار داشت، از رودخانه‌های جراحی و کارون و همچنین جزر و مد خلیج فارس تامین می‌شود که به رغم فصلی بودن بخش آب شیرین آن، آب شور تالاب به دلیل متصل بودن به خلیج فارس، دایمی است. جذب سطحی و خروج رنگ های راکتیو قرمز و راکتیو آبی که وارد تالاب شادگان می شود با استفاده از جاذب کیتوسان در فاصله زمانی بهمن ماه 1396 تا خرداد ماه 1397 موردبررسی قرار گرفته است. رنگ های آنیونی راکتیو قرمز (reactive red) و راکتیو آبی (reactive blue) مورداستفاده در این تحقیق از نوع رنگ‌های آزویی سولفونه و محلول در آب می باشند که به‌منظور رنگ دهی به محصولات مختلف در صنایع نساجی و نیشکر به کار می روند. از نتایج حاصل مشاهده شد که بیشترین درصد حذف رنگ های راکتیو قرمز و راکتیو آبی با استفاده از جاذب کیتوسان در 5=ph بوده و در مقادیر ph بالاتر و پایین تر، این بازدهی کاهش می یابد؛ بنابراین ph بهینه برای فرآیند حذف در این مطالعه 5=ph می‌باشد. از نتایج حاصل مشاهده شد که بیشترین درصد حذف رنگ های راکتیو قرمز و راکتیو آبی با مقدار 0.5 گرم در لیتر از جاذب کیتوسان اتفاق افتاده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که بیشترین درصد حذف برای رنگ راکتیو قرمز در زمان 50 دقیقه و برای رنگ راکتیو بلو در زمان 40 دقیقه توسط جاذب کیتوسان صورت گرفته است.

Investigation and optimization of removal of reactive red and reactive blue dyes existing in Cane sugar wastewater, entrance to Shadegan wetland with chitosan absorbent

International Shadegan wetland is the one of large Iranian wetlands. This wetland is located in south west Iran in Khuzestan province. Dams construction and not observing of wetland water needs, breeding fish, Saccharum industry sewages, oil pipes crossing, activity of 30 petrochemical unit and urban wastes discharge, entered this unique wetland, from 1992 in red list of international wetlands (Montreo list). Water of this international wetland that to be in 5 degrees in terms of registered degrees in UNESCO, supply from Jarrahi and Karun and also Persian Gulf tide that in spite of seasonal of its fresh water section, wetland salt water because of connection to Persian Gulf is continual. Absorption and removal of reactive red and reactive blue dyes that enter to Shadegan wetland with chitosan, are investigated. This study carried out in the interval of February 2018 until June 2018. Anionic dyes like reactive red and reactive blue that used in this research, belong to the sulphunated food azo dyes and dissolved in water. This matter use for coloring of different products like sugar cane, Nutritional supplement, soft drinks, jelly, different fruit juices and etc. We can see from results that the maximum removal percentage of reactive red and reactive blue, with the chitosan in the pH =5 and in the upper and lower pH values, the yield is decreased. It can be seen from results that the maximum removal for reactive red in the 50 min and for reactive blue is in the 40 min for chitosan absorbent.