اثر توام تنش سرما و خشکی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف آب برخی از هیبریدهای ذرت (zea mays l.)

تنش های سرما و خشکی، از مهم ترین عوامل محدود کننده تولید گیـاهان زراعی محسـوب می شوند. به منظور بررسی اثر توام تنش سرما و خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبریدهای ذرت، آزمایشی به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1393در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. در این آزمایش عامل اصلی تنش سرما در دو سطح (عدم تنش سرما و تنش سرما در مرحله چهار برگی)، عامل فرعی شامل سه سطح تنش خشکی (آبیاری معادل 100 درصد نیاز آبی گیاه، آبیاری معادل 75 درصد نیاز آبی و آبیاری معادل 50 درصد نیاز آبی گیاه) و عامل فرعی فرعی سه هیبرید ذرت (سینگل کراس 704، سینگل کراس 400 و سینگل کراس 260) بودند. نتایج نشان داد که اثر سطوح تنش خشکی و هیبریدها تفاوت معنی داری در صفات مورد آزمایش از خود نشان دادند، برهمکنش تنش سرما و خشکی و ارقام مختلف ذرت بر صفات مورد مطالعه (تعداد دانه در بلال، وزن 100 دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت) معنی دار بودند. بیشترین عملکرد دانه با میزان 7887 کیلوگرم در هکتار و سینگل کراس 400 با عملکرد 6862 کیلوگرم در هکتار در تیمار 100 درصـد نیـاز آبی گیاه به دست آمدند. سینگل کراس 400 بالاترین میزان بهره وری آب را که همسو با عملکرد دانه بود و سینگل کراس 704 بالاترین کارآیی مصرف آب را دارا بودند و کارآیی مصرف آب برای تولید ماده خشک درشرایط محدودیت آبی افزایش یافت. در برهمکنش تنش سرمازدگی و خشکی بالاترین کارآیی مصرف آب به تیمار عدم تنش سرمازدگی با 100 درصد نیاز آبی گیاه تعلق داشت.