>
Fa   |   Ar   |   En
   کارایی آنالیزهای آماری gge بای‌پلات و ammi در بررسی پایداری و سازگاری عملکرد لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف  
   
نویسنده صادق‌زاده بهزاد ,محمدی رضا ,احمدی حسن ,عابدی‌اصل غلامرضا ,خلیل‌زاده غلامرضا ,محمدفام مهناز ,بهرامی نوذر ,اسماعیل زاد حسن ,خالدیان محمدشریف ,حسن‌پورحسنی مقصود
منبع اكوفيزيولوژي گياهان زراعي - 1396 - دوره : 11 - شماره : 2 - صفحه:413 -436
چکیده    برهمکنش ژنوتیپ × محیط در مورد عملکرد گندم دوروم باعث می‌شود که نتوان یک رقم اصلاح شده پرمحصول را برای مناطق مختلف توصیه کرد. لذا به منظور بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف دیم، تعداد 16 لاین پیشرفته دوروم به مدت سه سال زراعی (94-1391) در مناطق مراغه، کردستان، سرارود، اردبیل و ارومیه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار تحت شرایط دیم ارزیابی شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، بین محیط‌ها، ژنوتیپ‌ها و برهمکنش ژنوتیپ در محیط اختلاف آماری معنی‌داری مشاهده گردید. بر اساس نتایج gge ‌بای‌پلات، محیط‌ها به سه گروه و ژنوتیپ‌ها به چهار گروه تفکیک شدند. ارزیابی پایداری ژنوتیپ‌ها با استفاده از آماره‌ پایداری امی (asv) و gge ‌بای‌پلات نشان داد که امکان انتخاب ژنوتیپ‌های پایدار و پرمحصول بین لاین‌های پیشرفته نسبت به ارقام شاهد وجود دارد و لاین‌هایی نظیر g-1252 و 61130/41444// در مناطق سردی مثل مراغه، قاملو و منطقه معتدل سرارود و لاین 10 در اردبیل می‌توانند منبع ژنتیکی مطلوبی برای معرفی ارقام دوروم متحمل به تنش‌های خشکی و سرما در دیمزارهای این مناطق باشند. در مجموع، طی سه سال، لاین61130/41444// به طور میانگین 27 درصد عملکرد بیشتری نسبت به رقم شاهد (ساجی) داشت. انجام آبیاری در مراحل کشت و اوایل گرده‌افشانی توانست عملکرد عمومی لاین‌ها را 14 و 68 درصد به ترتیب در مناطق مراغه و سرارود افزایش دهد که این افزایش برای لاین 61-130/414-44// در منطقه مراغه 17 درصد و در سرارود 37 درصد بودند. در نهایت، بر اساس نتایج gge بای‌پلات و ammi، امکان گزینش لاین‌های پیشرفته گندم دوروم با پایداری و عملکرد زیاد نسبت به شاهد (ساجی) وجود دارد. به علاوه، نتایج ammi و شاخص پایداری امی (asv) در مقایسه با نتایج  gge‌بای‌پلات نشان داد تمامی این شاخص‌ها از پتانسیل خوبی برای ارزیابی پایداری عملکرد ژنوتیپ‌ها برخوردار بودند و این در حالی است که نتایج gge بای‌پلات در بررسی سازگاری و پایداری عملکرد ژنوتیپ‌ها در محیط‌های متفاوت بسیار کارآ و کاربردی‌تر بوده و می‌تواند به صورت گسترده‌ای در بررسی لاین‌ها در مناطق و سال‌های متعدد در برنامه‌های اصلاح گندم دوروم و سایر غلات به کار گرفته شود.
کلیدواژه پایداری، دوروم دیم، ژنوتیپ × محیط، سازگاری، سردسیر
آدرس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور, ایران
 
   Efficiency of GGE Biplot and AMMI Analyses for Adaptability and Grain Yield Stability of Durum Wheat Lines under Different Environments  
   
Authors Sadeghzadeh Behzad ,Mohammadi Reza ,Ahmadi Hasan ,Abedi-asl Gholamreza ,Khalilzadeh Gholamreza ,Mohammadfam Mahnaz ,Bahrami Nozar ,Ismaeilzad Hasan ,Khaledian Mohammad-Sharif ,Hasanpour-hosni Maghsoud
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved