تاثیر کودهای آلی و شیمیایی بر کارآیی نیتروژن و فسفر در خرفه ‏‏(‏portulaca oleracea l.‎‏)‏

تاثیر عناصر غذایی نیتروژن و فسفر از منابع آلی و شیمیایی بر تغییرات غلظت، جذب و کارآیی آنها در گیاه خرفه طی آزمایشی در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1393 بررسی گردید. تیمارهای مختلف کودی شامل 13 تن در هکتار کود مرغی (t1)، 4/14 تن در هکتار کود مرغی (t2)، 39 تن در هکتار کود گاوی (t3)، 8/16 تن در هکتار کود گاوی+ 150 کیلوگرم در هکتار اوره (t4)، چهار سطح کود شیمیایی معادل تیمارهای آلی، 260 + 86 کیلوگرم در هکتار به‎ترتیب اوره و سوپرفسفات تریپل (t5)، 287 +100 کیلوگرم در هکتار به‎ترتیب اوره و سوپرفسفات تریپل (t6)، 260 + 200 کیلوگرم در هکتار به‎ترتیب اوره و سوپرفسفات تریپل (t7)، 260 +100 کیلوگرم در هکتار به‎ترتیب اوره و سوپرفسفات تریپل (t8) و شاهد (بدون مصرف کود) (t0) بودند. نتایج نشان داد که ماده خشک گیاه خرفه در تیمار  t2(8345 کیلوگرم بر هکتار) نسبت به سایر تیمارهای کودی به‎طور معنی‎داری افزایش یافت (p<0/05). کارآیی زراعی نیتروژن تیمار  t5و کارآیی زراعی فسفر تیمار t2 افزایش معنی‎داری در مقایسه با دیگر تیمارهای کودی نشان دادند (p<0/05)، کارآیی بازیافت نیتروژن تیمارهای  t5و t7 اختلاف معنی‎داری با هم نداشتند. ولی کارآیی بازیافت فسفر  t2با میانگین 6/52 درصد تفاوت معنی‎داری با دیگر تیمارهای کودی نشان داد. کارآیی فیزیولوژیکی نیتروژن تیمار t2 (02/35 کیلوگرم بر کیلوگرم) با تیمار  t8(6/31 کیلوگرم بر کیلوگرم)، و کارآیی فیزیولوژیکی فسفر تیمارهای  t1و t5 اختلاف معنی‎داری با هم نداشتند. به‎طورکلی، برتری کارآیی فیزیولوژیک نیتروژن و همین‎طور کارآیی زراعی، بازیافت و فیزیولوژیک فسفر در کود مرغی بیان‎گر نقش اکولوژیکی کاربرد کودهای آلی در تولید گیاه خرفه است که علاوه بر حفظ محیط زیست باعث جلوگیری از هدر روی منابع و تجمع فسفر در خاک‌های زراعی می‏شود.