شناسایی ژن مقاومت به ویروس y در ژنوتیپ های سیب زمینی (solanum tuberosum l) و ارتباط آن با عملکرد غده قابل فروش

ژن rysto که منشا آن گونه وحشی solanum stoloniferum است و موجب ایمنی به ویروس yی سیب زمینی می شود در 21 کلون و رقم (ژنوتیپ) سیب زمینی شناسایی شد و ژنوتیپ ها از لحاظ برخی صفات زراعی بررسی شدند. برای شناسایی این ژن مقاومت و عملکرد غده ژنوتیپ ها، پنج آزمایش اجرا شدند. در آزمایش اول 320 ژنوتیپ در مزرعه کشت شدند و براساس علایم ظاهری بیماری (با مشاهده علایم موزائیک در برگ ها) تعداد 55 کلون و رقم که فاقد علایم قابل رویت بیماری بودند از بین آنها انتخاب و سالم سازی شدند. در آزمایش دوم 55 ژنوتیپ مذکور در گلدان های 20 سانتی متری در شرایط 2515 درجه سلسیوس در سه تکرار در گلخانه همراه با شاهد حساس دزیره کشت گردیدند. پس از پنج هفته برگ های ژنوتیپ های سیب زمینی، با شیره گیاه توتون که آلودگی آنها به pvyntn قبلاً محرز شده بود تلقیح و 48 ساعت بعد عمل تلقیح تکرار شد. چهار هفته بعد ضمن یادداشت برداری علایم بیماری، آلودگی آنها از طریق آزمون الایزا بررسی و 23 ژنوتیپ که فاقد علامت بیماری بودند و نتیجه آزمون الایزای آنها منفی بود به عنوان مقاوم انتخاب شدند. در آزمایش سوم 23 ژنوتیپ در سه تکرار در گلخانه کشت گردیدند و عمل آلوده سازی آنها از طریق پیوند جوانه های جوان توتون آلوده به pvy صورت گرفت و 23 ژنوتیپ که در آزمون الایزا در هیچ یک از تکرارها آلودگی نشان ندادند به عنوان مقاوم منظور گردیدند. در آزمایش چهارم کلون­های مقاوم با استفاده از نشانگر dnaی stm0003 برای حضور ژن rysto بررسی گردیدند و نهایتاً چهار رقم (جلی، سانته، وایت لیدی، ساوالان) و 19 کلون پیشرفته سیب زمینی به عنوان مقاوم و حامل ژن rysto شناسایی شدند. در آزمایش پنجم عملکرد غده قابل فروش ارقام و کلون ­ های مقاوم به ویروس y در شـرایط مزرعه ای بررسی و در نهایت کلون 8397009 به عنوان کلون پرمحصول و مقاوم به بیماری ویروس y انتخاب گردید. همچنین، این کلون دارای صفات کیفی مناسب از جمله شکل غده تخم مرغی مایل به گرد، غده ­ های با اندازه یکنواخت، طول استولون کوتاه، رنگ گوشت زرد روشن، رنگ پوست زرد، درصد ماده خشک غده خوب، بافت گوشت غده نسبتاً نرم (چند منظوره) و عمق چشم غده سطحی بود.

Identification of Resistance Gene to PVY and Its Relation to Marketable Tuber Yield of PVY Resistant Potato Genotypes

In this study, the Rysto gene, originaly found in wild potato (Solanum stoloniferum), confers extreme resistance against PVY. It was identified in 21 potato clones and varieties and they were evaluated for some agronomic traits. For this purpose five trials were conducted. In first trial 320 potato genotypes were planted on the farm and 55 symptomless clone and cultivars were selected. In second trial, 55 genotypes along with sensitive control genotype (Desireh) were planted in 20 cm pots in the greenhouse at 1520 °C with three replications. After five weeks, upper leaves were infected artificially with sap from tobacco fresh leaves checked for infection with PVYNTN and additional infections were repeated after 48 hours. Symptoms were recorded and all plants were tested by enzymelinked immunosorbent assay (ELISA) about 4 weeks after inoculation. Plants that showed visual symptoms or/and gave at least a positive ELISA result were considered as susceptible and symptomless response with negative ELISA results were considered as resistant. In third trial, 23 genotypes were planted in the greenhouse and the PVY infected young tobacco shoots were grafted to symptomless genotypes with negative ELISA results with three replications and were selected as resistance genotypes. In fourth trial, all the PVY resistant genotypes were checked by molecular marker (STM0003) for detection of Rysto gene. Finally four potato varieties (Jelly, Sante, White Lady and Savalan cultivars) and 19 advanced clones were regarded as carriers of Rysto gene. In the fifth experiment genotypes were evaluated for marketable tuber yield of varieties and clones resistant to virus PVY in field conditions and 3970098 clone was selected as highyielding and tolerant genotype to PVY virus. Also, This clone did also have appropriate quality traits like ovalround tuber shape, uniform tubers, short stolon length, light yellow flesh color, yellow skin color, good tuber dry matter percent, tuber flesh texture of relatively soft (multipurpose) and shallow depth tuber eye.