اثر سرزنی بر عملکرد و خصوصیات کیفی ارقام چغندرقند (beta vulgaris l) پاییزه در منطقه گرگان

برگ‌ها از جمله اندام‌های مهم گیاهان هستند که مواد غذایی (نشاسته و قند) در آنجا تولید می‌گردد. این مواد صرف نگهداری بافت‌های گیاهی، رشد و تولید برگ‌های جدید می‌شوند. به منظور ارزیابی عملکرد ارقام تجاری چغندرقند پاییزه، توانایی و قدرت تولید برگ‌‌های جدید در از بین رفتن آنها در مراحل پایانی رشد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار سال 1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ورسن (گرگان) انجام شد. فاکتور اول شامل 6 رقم تجاری چغندرقند پاییزه (5 رقم خارجی و شریف رقم داخلی) و فاکتور دوم شامل عدم سرزنی، سرزنی در اردیبهشت‌ماه (مرحله میانی رشد) و سرزنی در خردادماه (مرحله نهایی رشد) در نظر گرفته شد. بعد از برداشت چغندرقند، عملکرد ریشه و بعضی از خصوصیات مهم کیفی ارقام اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که ارقام تجاری چغندرقند پاییزه از نظر عملکرد و درصد قند (عیار) در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری از خود نشان دادند، به طوری که بیشترین عملکرد ریشه در رقم جراکاواس و کمترین عملکرد ریشه در رقم ولس مشاهده گردید. بیشترین درصد قند در رقم ولس و کمترین درصد قند (عیار) در رقم رزاگلد به دست آمد. اعمال تیمار سرزنی باعث کاهش کمّیت و کیفیت ریشه چغندرقند گردید ولیکن سرزنی در اردیبهشت‌ماه نسبت به خرداد ماه کیفیت و عملکرد ریشه چغندرقند را بیشتر کاهش داد، به طوری که درصد قند ریشه در سرزنی اردیبهشت ماه به میزان 8.8 درصد و در سرزنی خرداد ماه 10.2 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت.

Effect of Topping on Yield and Qualitative Characteristics of Autumn Sugar Beet (Beta vulgaris L.) Cultivars in Gorgan Condition

Leaves are one of the most important organs of plants where food (starch and sugar) are produced. These materials are used to maintain plant tissues, growth and production of new leaves. In order to evaluate the commercial fall growing cultivars of sugar beet, their potential to produce new leaves, a factorial experiment based on randomized complete block design was conducted with three replications at Varsan Agricultural Research Station (Gorgan), during 2018 growing season. The first factor consisted of 6 commercial sugar beet cultivars (5 foreign cultivars and Sharif, domestic) and the second factor of two times at toppings in May (middle stage of growth) and June (final stage of growth). Sugar beet root yield and some important quality characteristics were measured after harvesting. The results showed that the commercial cultivars showed significant differences in terms of yield and percentage of sugar (grade) at the one percent level of probability. Highest root yield was obtained from Jrakavas and lowest from veles cultivar. The highest percentage of sugar was due to veles and lowest to Rosagold cultivars. Topping reduced borb quantity and quality of sugar beet root, while May and June toppings reduced quality and yield of sugar beet root by 8.8% and 10.2% respectively as compared to the control treatment. The interaction effect of cultivar × topping was significant in all studied traits except root dry matter.