واکنش عملکرد دانه و برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی ماش (vigna radiate l.) رقم گوهر به درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته در منطقه ایلام

به منظور بررسی اثر درجه روز رشد دریافتی و تراکم بوته بر برخی از خصوصیات زراعی، مورفوفیزیولوژیکی و کیفی ماش رقم گوهر،آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در تابستان 1395 در منطقه ایلام اجرا شد. عامل اول درجه روز رشد تا زمان برداشت شامل سه درجه روز رشد 1910، 1740 و 1485 (ناشی از تاریخ کاشت های 10، 25 تیر و 5 مرداد) و عامل دوم فاصله بوته روی ردیف های کاشت در چهار سطح‌ شامل 5، 10، 15 و 20 سانتی متر با فاصله بین ردیف های 50 سانتی متر (به ترتیب تراکم‌های 40، 20، 13.3 و 10 بوته در متر‌مربع) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که میزان کلروفیل برگ، سطح برگ، محتوای نسبی آب، تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف در مترمربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تحت تاثیر برهمکنش فاصله بوته روی ردیف × درجه روز رشد قرار گرفتند. به طوری که بیشترین میزان کلروفیل (1.85 میلی گرم در هر گرم وزن تر)، تعداد غلاف در بوته (44 غلاف)، تعداد غلاف در مترمربع (507 غلاف)، عملکرد دانه (3149 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (50.2 درصد) در 1740 درجه روز رشد تا زمان برداشت و فاصله بوته روی ردیف 15 سانتی‌متر به دست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد دانه مربوط به درجه روز رشد 1740 (منطبق بر تاریخ کاشت 25 تیرماه) با فاصله بوته روی ردیف 15 سانتی‌متر (تراکم 13.3 بوته در مترمربع) بود که می تواند در شرایط منطقه ایلام مورد توجه قرار گیرد.

Responses of Seed Yield and Morphophysiological Traits of Mungbean (Vigna radiate L.) cv. Gohar to GDD and Plant Density in Ilam Region

To study the effect of GDD and plant spacing on some agronomic, morphophysiologic traits and qualitative traits of mungbean (Vigna radiate L.), cv. Gohar, a field experiment was conducted by using a factorial experiment based on a randomized complete block design with three replications in summer of 2016 in Ilam region. The first factor, planting date, consisted of three GDD of 1910 GDD, 1740 GDD and 1485 GDD (planting dates of 10 and 25 July and 5 July) and the second factor plant spacings on the row consisting of four levels (5, 10, 15 and 20 cm) with 50 cm between rows (40, 20, 13.3 and 10 plants.m2,respectively). The results showed that leaf chlorophyll content, leaf area, relative water content, pods.plant1, pods.m2, grain yield, biological yield and harvest index were affected by planting date× plant distances on the row. The highest chlorophyll content (1.85 mg/g fresh weight), pods.plant1 (44 pods), pods.m2 (507 pods), grain yield (3149 kg.ha1) and harvest index (50.2%) were obtained at 1740 GDD and 15 cm plant distances on the row. According to the results of this experiment, the highest grain yield and yield components belonged to the planting date of 1740 GDD (planting dates of 25 July) with 15 cm plant distances on the row (13.3 plants.m2) in Ilam region.