اثر انواع پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات کمّی و کیفی چغندرقند (beta vulgaris l)

به منظور بررسی اثر پرایمینگ های مختلف بر خصوصیات کمّی و کیفی چغندرقند، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی طی دو سال زراعی 95-1394در دو محیط آزمایشگاه و مزرعه انجام گرفت. تیمارها شامل دو سطح رقم (اکباتان و لاین 7233) و پنج نوع پرایمینگ بذر (هاردنینگ، پرایمینگ با کود نانو، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با کود کبوتری و بدون پرایمینگ) بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که بین ارقام از نظر عملکرد ریشه و درصد قند خالص اختلاف معنی داری وجود داشت. همچنین، بین تیمارهای پرایمینگ از لحاظ کلیه صفات، به جز در درصد استحصال قند، آلکالیته و درصد قند خالص، اختلاف معنی داری دیده شد. در مطالعه حاضر لاین 7233 در مقایسه با رقم اکباتان از عملکرد ریشه، درصد قند خالص بالاتری برخوردار بود. نتایج همچنین نشان داد که بالاترین درصد جوانه زنی (96.50 درصد)، سرعت جوانه زنی (9.56 بذر در روز)، عملکرد ریشه (80.33 تن در هکتار)، درصد قند ناخالص (23.11 درصد)، عملکرد قند ناخالص (18.38 تن در هکتار) و عملکرد قند خالص ( 15.33 تن در هکتار) به تیمار هیدروپرایمینگ بذر چغندرقند اختصاص داشت. براساس نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام صفات، چهار صفت درصد قند ناخالص، عملکرد ریشه، درصد استحصال قند و قند ملاس با تبیین 98 درصد از تغییرات عملکرد قند خالص به عنوان موثرترین صفات بر عملکرد قند خالص شناسایی شدند. در این تحقیق هیدروپرایمینگ به عنوان مناسبت ترین پرایمینگ شناسایی گردید. از این رو، به نظر می رسد هیدروپرایمینگ به عنوان یکی از ساده ترین روش های پیش تیمار بذر می تواند در بهبود عملکرد کمّی و کیفی چغندرقند مفید واقع شود.

The Effect of Different Seed Primings on Some Quantitative and Qualitative Characteristics of Sugar Beet (Beta vulgaris L.)

To investigate the effect of different seed primings on quantitative and qualitative characteristics of two sugar beet cultivars a factorial experiment based on randomized complete block design (RCBD) with three replications, was carried out in both laboratory and field at the Agricultural and Natural Resources Research Center of West Azarbaijan province in 201516. The factors were two cultivars (Ekbatan and 7233) and five kinds of seed primings (seed hardening, priming with nano fertilizer, priming with pigeon manure extract, hydropriming and control). The results of combined analysis of variance showed that there were significant differences between genotypes for root yield and white sugar content. It was also, revealed that primings for all traits, except percent of sugar extraction, alkalinity and white sugar content, were significant. In this study, cultivar 7233, as compared with Ekbatan, produced higher root yield and sugar content. Furthermore, hydropriming produced higher germination percentage (96.50%), speed of germination (9.56 seeds/day), root yield (80.33 t.ha1), sugars content (23.11%), sugar yield (18.38 t.ha1) than other seed primings. Based on stepwise regression analysis, four traits, like sugars content, root yield, sugar extraction percentage and molasses sugar, justified 98% of white sugar yield variations. Thus, these four traits were identified as the most effective ones for white sugar yield. It can be, therefore, concluded that hydropriming would be a proper seed priming to improve the quantitative and qualitative characteristics of sugar beet.