تاثیر کودهای شیمیایی و زیستی فسفر بر تجمع عناصر، محتوای کلروفیل، عملکرد دانه و رشد ریشه سه توده محلی ماش

به ‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی فسفر بر تجمع عناصر، محتوای کلروفیل، رشد ریشه و عملکرد دانه سه توده بذری ماش، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام در سال 1394، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه توده محلی ماش (فریدونی، گتوندی و ارتشی)، کود شیمیایی فسفر در سه سطح شامل عدم مصرف کود شیمیایی (p0)، مصرف 75 (p75) و 150 (p150) کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات‌تریپل و کود زیستی در دو سطح عدم مصرف کود زیستی (b0) و مصرف 100 گرم در هکتار کود فسفر بارور2 (b100) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد توام کود زیستی و شیمیایی فسفر (75 و 150 کیلوگرم در هکتار) باعث افزایش غلظت فسفر، نیتروژن، پتاسیم دانه و وزن خشک ریشه در ماش شد. کاربرد کود زیستی فسفر نیز باعث افزایش غلظت فسفر و نیتروژن دانه در هر سه توده بذری ماش گردید. بیشترین غلظت روی و آهن دانه، کلروفیل برگ، تعداد گره و وزن خشک ریشه در توده بذری ارتشی به ‌دست آمد. غلظت روی، کلروفیل برگ، تعداد گره در ریشه با کاربرد کود زیستی افزایش یافت. کود سوپر فسفات‌تریپل به ‌میزان 75 و 150 کیلوگرم در هکتار، غلظت کلروفیل برگ و تعداد گره در ریشه ماش را افزایش دادند. کاربرد توام کود زیستی فسفر بارور2 و 75 کیلوگرم سوپر فسفات‌تریپل در هکتار عملکرد دانه را در توده‌های فریدونی، ارتشی و گتوندی در مقایسه با عدم مصرف کود به ‌ترتیب به ‌میزان 32.33%، 64.87% و 81.35% افزایش داد. کاربرد مقادیر کاهش ‌یافته کودهای شیمیایی فسفر توام با کود زیستی باعث بهبود عملکرد دانه توده‌های بذری ماش در راستای کشاورزی پایدار گردید.