بررسی جذب و کارآیی مصرف نور در کشت مخلوط ارزن معمولی و سویا تحت تنش کمبود آب

به منظور بررسی تاثیر تنش کمبود آب بر سطح برگ، کارآیی مصرف نور و ماده خشک سویا (glycine max l.) و ارزن (panicum miliaceum l.) در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی ‌سینای همدان به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش کمبود آب در سه سطح (آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی‌متر تبخیر آب از تشتک تبخیر) به عنوان عامل اصلی و الگوی کاشت جایگزینی در پنج سطح (تک‌کشتی سویا (100s)، تک‌کشتی ارزن (100m)، کشت مخلوط جایگزینی 33 درصد سویا+ 67 درصد ارزن (33s:67m)، 50 درصد سویا+ 50 درصد ارزن (50s:50m) و 67 درصد سویا+ 33 درصد ارزن (67s:33m) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد، بیشترین شاخص سطح برگ سویا و ارزن به ترتیب به میزان 5/68 و 3/23 در تک‌کشتی آنها به‌دست آمد. تنش شدید کمبود آب شاخص سطح برگ سویا و ارزن را به ترتیب 33/03 و 33/33 درصد نسبت به عدم تنش کاهش داد. بالاترین ماده خشک در تک‌کشتی سویا و ارزن به ترتیب به مقدار 613 و 540 گرم بر مترمربع، حاصل شد. تنش شدید کمبود آب ماده خشک سویا و ارزن را به ترتیب 39/87 و 31/ 56 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. کارآیی مصرف نور ارزن در الگوهای کشت مخلوط (33s:67m)، (50s:50m) و (67s:33m) به ترتیب 24/85، 29/86 و 26/76 درصد بیشتر از کشت خالص ارزن بود. در حالی که، کارآیی مصرف نور سویا در کشت مخلوط کاهش یافت و میانگین آن در طول فصل رشد از 0/97 گرم بر مگاژول در نسبت (33s:67m) تا 1/77 گرم بر مگاژول در تیمار کشت خالص سویا متغیر بود. نتایج نشان داد تنش کمبود آب تاثیر منفی بر کارآیی مصرف نور ارزن و سویا داشت