|
|
|
|
مطالعه دامنه مکانی و زمانی تجارت چینی‌آلات در بندر مهروبان
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
بحرانی پور علی
|
|
منبع
|
تاريخ ايران - 1390 - شماره : 69/5 - صفحه:1 -22
|
|
چکیده
|
مهروبان از بنادر باستانی سواحل خوزستان است که نقش ویژه‌ای در تجارت دریایی بین‌المللی داشته است. گذشته از اشاره‌های منابع تاریخی، شواهدی چون خرده سفالینه‌های موجود در سطح شهر مهروبان، از رواج فعالیت‌های تجاری دست‌کم از روزگار ساسانیان در این بندر خلیج فارس وجود دارد. در منابع تاریخی اسلامی در حد فاصل قرون 3 تا قمری از مهروبان به عنوان بندری در زیر سایه رونق سیراف، و پس از زلزله و سقوط سیراف، به عنوان بندری در غرب خلیج فارس در حد فاصل عراق، خوزستان و فارس یاد شده است. اما یافته‌های باستان‌شناسی، خاصه خُرده‌های انبوه چینی‌آلات یافته‌شده در بررسی سطحی منطقه باستان‌شناسی مهروبان توسط هیات مشترک باستان‌شناسان و مورخان ژاپنی و ایرانی در اردیبهشت 1386 نشان از وسعت تجارتی دارد که تا سواحل چین در جریان بوده و از نظر زمانی تا قرن هشتم قمری ادامه داشته است. مقاله حاضر بر آن است تا به این پرسش پاسخ گوید که با توجه به مدارک تاریخی و باستان‌شناختی، دامنه مکانی و زمانیِ تجارت چینی‌آلات در بندر مهروبان تا کجا و چه زمانی بوده است؟ فرضیه تحقیق آن است که گرچه با سقوط خلافت عباسی در بغداد به‌دست مغولان راه‌های دریایی عراق به هند، و با ویرانی اصفهان به‌دست مغولان راه‌های پس‌کرانه‌ای منتهی به مهروبان به‌کلی تضعیف شد، از اواسط دوره ایلخانان مهروبان رونقی مجدد یافت، تا آنجا که تا قرن هشتم کتان نواحی پس‌کرانه‌ای را با چینی‌آلات مشرق‌زمین مبادله می‌کرد.
|
|
کلیدواژه
|
تجارت چینی‌آلات ,بندر مهروبان ,چین ,خلیج فارس ,Chinaware Trade ,Mahruban Port ,China ,the Persian Gulf ,the Indian Ocean
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهید چمران اهواز, استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
bahranipour@hotmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|