معیشت دهقانی در گیلان از 1250 تا 1285 شمسی

هدف این نوشته بررسی وضع معیشت دهقانی و سطح درآمد کشاورزان گیلان از اواخر عصر ناصری تا مشروطه است. دلیل تمرکز بر وضعیت دهقانان گیلانی، ارزیابی احکام عمومی است که در آثار مختلف تاریخ اجتماعی دوران قاجار به طور مشترک در مورد زندگی روستاییان ذکر شده است. طبق این احکام، دهقانان ایران بر اثر مظالم گسترده همواره در نهایت افلاس و تلاش برای بقا بوده اند. در این مقاله به کمک تحلیل مناسبات ارباب و رعیتی در گیلان، ابتدا سطح درآمد دهقانان گیلانی برآورد می شود و سپس با توجه به این پایۀ درآمدی، وضعیت معیشتی ایشان تشریح و نشان داده می شود که نمی توان وضع زندگی دهقانان گیلان را با روستاییان سایر نقاط ایران همسان دانست. با توجه به شواهد و آمار موجود می توان ادعا کرد که حداقل در این بازۀ زمانی میزان فشار اقتصادی و معیشتی به دهقانان گیلان به سطحی نرسیده است که ایشان در تامین نیازهای اساسی و روزمرۀ خود دچار بحران شده باشند. بنابراین، ریشۀ نارضایتی آنها را می بایست در علل و عوامل دیگری جست وجو کرد.

peasant livelihood in gilan from 1871 to 1906

this article examines the peasant livelihood and income levels of farmers in gilan from the end of the naserid period to the constitutional period. the basis for this study is the evaluation of the prevailing idea put forward in the works generally written about the social history of qajar iran. it is assumed that the iranian peasantry lived in sheer poverty and at subsistence level due to extreme oppression. this article first assesses the income level of gilak peasants based on the ratio of landowners to peasants in gilan. then, considering the basic income, it has demonstrated that gilak farmers enjoyed a higher quality of livelihood compared to other iranian farmers. based on the available evidence and statistics, it can be claimed that at least during the period in question, economic pressure did not cause a predicament in the daily necessities of gilak farmers. therefore, we must look elsewhere for the reasons for their discontent during this period.