تجربۀ وحدت به روایت مولوی و ترزا آویلایی‏

وحدت، درک یگانگی و یگانه دیدن جهان هستی است که درک در سنت‌های فلسفی از طریق تاملات عقلانی و در سنت‌های عرفانی از طریق تجربۀ شهودی حاصل می‌شود. مولوی (د. 672 ق.) و ترزا (د. 1582 م.)، عارفانی از اسلام و مسیحیت در آثارشان نظراتی درباره این وحدت مطرح کرده‌اند که استخراج و مقایسۀ آنها می‌تواند برای فهم دقیق‌تر وحدت و شناخت فرایند تجربۀ آن مفید باشد. تبیین نظرات کم‌و‌بیش شبیه به هم این دو عارف درباره وحدت می‌تواند در تببین وحدت اعم از وجودی و شهودی گام مفیدی به‌شمار آید که در این مقاله با استفاده از روش‌های توصیفی، تحلیل و مقایسه مورد بررسی قرار گرفته‌اند. نگارش این مقاله نشان داد که نگرش غالب در آثار مولوی و ترزا بیشتر رنگ و بوی وحدت شهود دارد و هر دو عارف تجربۀ وحدانی را ورای تقریر می‌دانند. در عین حال مولوی تجربۀ وحدانی‌اش را از زبان دیگران و ترزا از زبان خود نقل می‌کند. برای درک و تجربۀ این وحدت خودشکنی و نیایش همراه با مراقبه نقش مهمی دارند. البته در اندیشه ترزا اهمیت این عوامل به‌مراتب بیشتر از نظر مولوی است. ترزا در بیان تجربۀ وحدانی به‌مراتب جزئی‌نگر و دقیق‌تر ار مولوی است. در‌عین‌حال در تحقق این تجربه، مولوی بر احوال آفاقی و ترزا بر احوال انفسی تاکید کرده‌اند.

the experience of unity as portrayed by rumi and teresa of ávila

unity is the perception of oneness and the vision of the world as a singular existence. in philosophical traditions, it is achieved through rational contemplation, while in mystical traditions, it is attained through experiential insight. rumi (d. 1273 ce) and teresa of ávila (d. 1582 ce), mystics from islam and christianity, respectively, have expressed views on unity in their works. extracting and comparing these views can be beneficial for a more precise understanding of unity and the process of experiencing it. this article aims to explain the relatively similar perspectives of these two mystics on unity, which can serve as a useful step in clarifying both existential and experiential unity. the study uses descriptive, analytical, and comparative methods to examine their views. the article suggests that the dominant perspective in the works of both rumi and teresa is more inclined towards experiential unity, and both mystics consider the experience of unity beyond verbal expression. however, rumi conveys his experience of unity through the words of others, while teresa describes it in her own voice. for understanding and experiencing this unity, self-negation and prayer accompanied by meditation play significant roles, although teresa places more emphasis on these factors than rumi. teresa is also more detailed and precise than rumi in expressing her experiences of unity. while rumi emphasizes external states, teresa focuses on internal states in realizing this experience.