ابعاد و مولفه‌های عرفی‌شدن و دلالت‌های نظری آن

موضوع عرفی‌شدن از دیرباز دستمایه‌ی تحقیقات فراوان بوده است با این توضیح که اغلب تحقیقات برای سنجش عرفی‌شدن میزان دین‌داری جامعه را می‌سنجند و حالت معکوس دین‌داری را عرفی‌شدن قلمداد می‌کنند. اما مقاله ادعا دارد که عرفی‌شدن پدیده‌ای مستقل از دین‌داری است و برای سنجش آن نیز باید سنجه‌های مناسب احصا شوند. لذا نویسنده تلاش دارد با تحدید معنایی عرفی‌شدن، سطوح، ابعاد و مولفه‌های آن را نشان دهد. مقاله نشان می‌دهد که عرفی‌شدن در سه سطح کلان، میانه و خرد و در سه بعد اجتماعی (جامعوی)، دینی و فردی حادث می‌شود. عرفی‌شدن اجتماعی دارای سه مولفه ساختاری، فرهنگی و سازمانی است و در سه حوزه اجتماع، سیاست و اقتصاد اتفاق می‌افتد. عرفی‌شدن دینی نیز که در شکل «پذیرش ارزش‌ها، معیارها و قواعد عرفی» و «منفعت‌طلبی» نمود پیدا می‌کند به دو سطح کلان و میانه مربوط می‌باشد. عرفی‌شدن فردی، به عرفی‌شدن انگیزه‌ها، ارزش‌ها، عقاید، احساسات، شناخت‌ها و رفتارهای فرد اشاره دارد.

dimensions and components of secularization and its measurement pattern

the secularization in iran has been the subject of much research, explaining that most studies to measure secularization measure the degree of religiosity of society and the reverse of religiosity is considered secularization. this article claims that secularization is a phenomenon independent of religiosity, and appropriate measures must be taken to measure it. therefore, the author attempts to show its levels, dimensions and components by limiting the meaning of secularization. the article shows that secularization occurs in three levels: macro, medium and micro, and in three dimensions: social, religious and individual. social secularization has three components: structural, cultural and organizational, and occurs in three areas: society, politics, and economics. religious secularization, which manifests itself in the form of acceptance of customary values, norms and rules and utilitarianism, is related to both macro and medium levels. personalization refers to the secularization of one’s motives, values, beliefs, feelings, cognitions, and behaviors.