بررسی رویارویی الاهیات سیاسی با فرهنگ مدرن

الاهیات سیاسی جدید با متفکران مهمی مثل یورگن مُلتمان، یوهان باپتیست مِتس و دوروتی زُئِلِه در نیمۀ دوم سدۀ بیستم پا به عرصۀ الاهیات مسیحی گذاشت. این الاهیات را بیشتر از وجه سیاسی آن می شناسیم. با این حال، مقالۀ حاضر با روشی توصیفی تحلیلی به بررسی رویارویی این سه شخصیت مهم الاهیات سیاسی با فرهنگ مدرن پرداخته است. آنچه این مقاله قصد دارد نشان بدهد آن است که الاهیات سیاسی نگاه انتقادی و معترض به بعضی از وجوه فرهنگ مدرن دارد، گرچه چنین نگاهی بنا به تعریف این الاهیات ذاتی آن نیست. از وجه معرفتی نقد متالهان سیاسی را به «الاهیات مرگ خدا» و به‌اصطلاح الاهیات سکولار شاهدیم؛ الاهیات مرگ خدا نقدهایی اساسی به مفهوم خدا در الاهیات مسیحی داشت و در طرف مقابل طرح بعضی از اندیشه های الاهیاتی از جانب الاهیات سیاسی، نظیر تاکید بر فرجام شناسی مسیحی، اساساً کمتر به دلیل اهمیت سیاسی و شبه مارکسیستی آن و بیشتر برای بازتعریفی از مفهوم خدا و بردن آن به انتهای تاریخ  بود تا آن را از تنگنای عقلانیت انتزاعی معاصرشان رها سازند. این الاهیات همچنین بر زبان روایی و دعایی و توانمندی آن برای ارایۀ تصویری واقعی تر از مفاهیم الاهیاتی، در مقایسه با زبان انتزاعی و عقلانی مدرن، تاکید دارد. از وجه فرهنگی نیز الاهیات سیاسی به تاثیرات فرهنگ بورژوایی برآمده از سرمایه داری بر الاهیات مسیحی اعتراض دارد و معتقد است این نکته موجب نوعی بی اعتنایی بورژوایی در مسیحیت شده است. تئودیسۀ نظری مسیحیت هم می‌کوشد وضعیت را معمول و آرام جلوه دهد، حال آن که به باور این متالهان طرح رنج‌های فاجعه بار بشر مثل آشویتس در حیطۀ الاهیات می تواند تصوری حقیقی تر از خدا به دست بدهد و همچنین کتاب مقدس و ناهم عصریت مسیحیت با فرهنگ بورژوایی می تواند مبنایی برای نقد وضعیت معاصر و ادامۀ پروژۀ روشنگری باشد.

political theology’s encounter with modern culture

the new political theology was emerged in the second half of twentieth century by prominent figures like jurgen moltmann, johann baptist metz, and dorothee soelle. it is known usually for its political aspect. this article surveys the encounter of political theology with modern thinking and culture with a descriptive and analytic method. in this encounter, political theology has a critical attitude to some aspects of modern thinking and culture. in the epistemological aspect, there are criticisms to death of god theology and so-called secular theology and insisting on some theological doctrines like christian eschatology for redefining god and taking it to the end of history for the sake of releasing it from the impasse of here and now’s abstract reason. in addition, it insists on narrative and prayer language and its capacity in presenting an accurate idea of theological concepts in comparison with modern abstract and intellectual language. in the cultural aspect, political theologians object to bourgeois culture’s influences on christian theology. they think that it causes bourgeois indifference to suffering. theoretical theodicy of christianity also attempts to present the situation as usual and calm, though these theologians believe that casting the tragic sufferings such as auschwitz in the realm of theology can give us a more proper idea of god, and also the bible and noncontemporaneity of christianity with bourgeois culture can give us a basis for criticism of contemporary situation and continuing the enlightenment project.