بررسی موضوعی پرسش و پاسخ در متن سوترۀ علت و معلول کردار

حجم گستردۀ متون سُغدی بودایی حاکی از فعالیت های دامنه دار و جدی مترجمان بودایی مذهب در صومعه های آسیای مرکزی است. هدف از این مقاله، بررسی موضوعی پرسش و پاسخ‌های مطرح شده در متن سُغدی‌ بودایی سوترۀ علت و معلول کردار می باشد؛ به همین جهت، پرسش های مطرح شده توسط آننده (یکی از شاگردان بودا) از شخص بودا از متن سوتره (با حرف‌نویسی مکنزی) انتخاب شده است. این بندها برای ارائۀ ترجمۀ فارسی بهتر، توسط نگارنده بر اساس واژه نامۀ قریب آوانویسی، و سپس تحلیل موضوعی شده اند. پرسش و پاسخ های منتخب در این مقاله حاوی نکات آموزنده دربارۀ آموزه های بودا هستند که اساسی‌ترین مبحث در آن ها، قانون کرمه می‌باشد که بر طبق آن، موقعیت حاضر شخص در این جهان نتیجۀ رفتار و وضع او در گذشته است؛ بدین ترتیب، انسان گریبان گیر گردونۀ باز پیدایی (سمساره) است که سرانجام از راه تهذیب نفس و اخلاق از این رنج رهایی می بخشد و به ذات بیمرگ (نیروانه) می رسد.