خاورشناسی و دایره‌المعارف قرآن لیدن

چکیده:این نوشتار به معرفی دایره‌المعارف قرآن لیدن می‌پردازد که تالیف آن در 5 جلد ـ تا سال 2006 م ـ با سرویراستاری خانم جین دمن مک اولیف به اتمام رسید. سپس به تحلیل و نقد دایره المعارف می‌پردازد و ادعای بی‌طرفی و دقت علمی آن را مخدوش می‌سازد و در این‌باره از نمونه‌هایی یاد می‌کند. در ادامه به تحلیل آماری نویسندگان مقالات می‌پردازد؛ این که از دویست و هفتاد و هشت نویسنده تنها 20% مسلمان هستند و تمام نویسندگان از طیف خاصی از مسلمانان و مستشرقان انتخاب شده‌اند که معمولاً متن قرآن را بشری می‌دانند و در پی تفسیر تاریخی آن بر می‌‌آیند. در پایان اشکالاتی را در مورد منابع دایره المعارف مطرح می‌کند؛ این که برخی از منابع اصیل نیستند. به انتخاب مدخل‌ها هم خرده می‌گیرد، مانند این که چرا در مورد «الله» مدخل ندارد، اما یک مدخل به ادبیات آفریقا اختصاص یافته است.