تاثیر مبانی قرآن ‌پژوهی خاورشناسان بر پژوهش ‌های اسلامی پاکستان

بررسی و تحلیل مبانى و پیش ‌فرض‌های قرآن ‌پژوهان مسلمان پاکستان با رویکرد استشراقی با توجه به جمعیت و جایگاه مسلمانان این کشور، یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین مباحث در حوزه مطالعات قرآنى است. ازاین‌رو پژوهش حاضر تلاش دارد که مبانی و آرا مستشرقان راجع به قرآن کریم را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و صحت و سقم آنها را در ترازوی نقد قرار دهد. اهمیت و کاربردی بودن مسئله موجب شد که پژوهشگران با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با بهره‌گیری از آیات وحیانی قرآن و اقوال مفسران، مبانی قرآن‌پژوهی مستشرقان و تاثیر آن بر مطالعات اسلامی پاکستان را مورد تبیین و تحلیل قرار دهند. یافته‌ها و رهاوردهای پژوهش نشان می‌دهد که مهم‌ترین و اساسی‌ترین مبانى مستشرقان در اسلام‌شناسی به‌طور عام و مطالعات قرآنى، به‌طور خاص موارد ذیل است: تشکیک وحیانى‌بودن قرآن یا همان بشرى‌بودن آن، تاویل‌های علمی معجزات قرآنی، اسلام دین قومی خاص و یا احکام اسلامی برای زمان خاص، معتبر ندانستن روایات اسلامی دربارۀ تاریخ اسلام و قرآن. بدیهی است که مبانی یادشده دیدگاه‌ها و موضع‌گیری‌ها و دست‌آوردهای مستشرقان را به‌شدت تحت تاثیر قرار داده و پیامدها و تبعات خویش را در مطالعات قرآنی پاکستان می‌گذارد.

an examining the foundations of orientalist quranic studies and their impact on islamic and quranic studies in islamic societies (with emphasis on the subcontinent - pakistan)

examining and analyzing the foundations and presuppositions of pakistani muslim quranic scholars through an orientalist lens, given the significant population and status of muslims in pakistan, constitutes a critical and essential discourse in the field of quranic studies. consequently, this study endeavors to scrutinize the foundational views of orientalists concerning the holy quran and to critically assess their accuracy and validity. the importance and relevance of this topic motivated researchers to employ a descriptive-analytical approach, utilizing quranic revelations and the exegeses of interpreters, to elucidate and critique the foundations of orientalist quranic studies and their impact on islamic scholarship in pakistan. the research findings reveal that the most significant and fundamental premises of orientalists in islamic studies, particularly in quranic studies, include: questioning the divine nature of the quran or proposing its human origin, providing scientific interpretations of quranic miracles, viewing islam as a religion confined to a specific ethnic group, perceiving islamic rulings as pertinent only to a particular historical period, and invalidating islamic narrations concerning the history of islam and the quran. these aforementeioned foundations of orientalists have a substantial influence on their views, perspectives, positions, and conclusions and have profound implications for quranic studies in pakistan.