بررسی و نقد برابر نمود مضارع منفی به «لم» و «لما» در ترجمه روسی قرآن کریم

ترجمه قرآن از نخستین عرصه‌های فعالیت مستشرقان است. مستشرقان روسی نیز خیلی زود و از حدود سیصد سال پیش به این عرصه روی آورده‌اند. کارنامه اسلام پژوهان روسی در عرصه ترجمه از جنبه‌های گوناگون قابل‌بررسی است. یکی از زمینه‌های قابل بررسی، میزان کامیابی مترجمان در زمینه انتقال درست عناصر دستوری است. نمود از ویژگی‌های زمان فعل و بیانگر چگونگی وقوع آن در یکی از زمان‌های سه‌گانه است. یکی از ابزار‌های بیان نمود در زبان عربی «لم» و «لما» است. این دو حرف با قرارگرفتن بر سر فعل مضارع معنای آن را به فعل ماضی منفی تغییر می‌دهند و با توجه به بافت جمله کاربرد‌های معنایی گوناگونی مانند تداوم و ثبوت، حدوث و اتمام را در بر می‌گیرد. نوشتار حاضر که به روش توصیفی - تحلیلی فراهم شده است در تلاش است تا چهار ترجمه روسی قرآن ترجمه «عثمانف»، «کولیف»، «پراخووا»، «کراچکوفسکی» را از این منظر به بحث بنشیند. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد ترجمه‌های مذکور، در بیان نمود برآمده از «لم» و «لما» دارای کاستی و فاقد دقت لازم است. ازاین‌رو در پایان هر آیه، ترجمه پیشنهادی نیز ارائه شده است. نتیجه این پژوهش در حوزه مطالعات استشراق کاربرد دارد، همچنان که در زمینه ترجمه قرآن به زبان روسی نیز سودمند است.

an investigating the equivalents of ‘lam’ and ‘lamma’ in russian translation of the holy quran

russian islamologists have long paid attention to the translation of the holy quran, and the translation of the holy quran into russian is for three hundred years ago. in the translations of the holy quran, the transmission of various grammatical-semantic elements is of great importance. one of these elements is the aspect of the verb. aspect refers to one of the characteristics of the verb tense that shows how it occurs in one of the three tenses and it is necessary to pay attention to it in translation. one of the means of expression of the aspect in arabic is ‘lam’ and ‘lamma’ which comes from the present tense verb and changes its meaning to the negative past tense. depending on the context of the sentence, it includes various semantic applications such as continuity and stability, occurrence and completion, and so on. in this article, the reflection of ‘lam’ and ‘lamma’ in four russian translations of the holy quran by nouri osmanov, elmir kuliev, valeria porokhova, and ignaty krachkovsky has been studied with a descriptive-analytical method. all of the above translations have shortcomings in the expression derived from ‘lam’ and ‘lamma’. therefore, at the end of each verse, a suggested translation is provided.