|
|
ارزیابی دیدگاه جان ونزبرو درباره سنتهای قرآن
|
|
|
|
|
نویسنده
|
موسوی مقدم محمد ,نجارزاده گان فاطمه
|
منبع
|
قرآن پژوهي خاورشناسان - 1399 - دوره : 15 - شماره : 29 - صفحه:203 -232
|
|
|
چکیده
|
به باور ونزبرو چارچوب وحی حاوی شماری از سنتهاست که در سه فرم بداهتی، استسفاری و نقلی برای معرفی درونمایههای اصلی توحیدی قرآن بهکاررفته و از دامنه نسبتاً محدودی از لغات و قطعات غیر مرتبط تشکیل شدهاند. ازآنجاکه ونزبرو با روش تحلیل ادبی به بررسی پرداخته است، این مقاله نیز با بهرهگیری از همین روش، به تبیین و ارزیابی فرضیات وی در این سه فرم میپردازد: نخست، فرم بداهتی: در دو کلیدواژه «قل» و «یا ایّها»: بهمنظور صحتسنجی این فرم، امکان انتساب یا جایگزینی کلام بشر (بهطور ویژه بیانات نبوی) با سخنان خداوند و ارتباط میان «یا بنیآدم» و «ابن آدم» موردبحث قرار میگیرد؛ دوم، فرم استسفاری: در کلیدواژگانی چون «ربّی، ربّنا»؛ «الّلهم»؛ «الحمدلله، له الحمد، بحمد ربّکَ، بحمدکَ و.. یا سبحان الّله، سبحان الذی، سبحان ربک، سبحانکَ و...» و حرف تاکید «ایا». برای ارزیابی این فرم به بررسی کلیدواژگان و تطبیق میان مناسک اسلامی و اعمال جاهلی اقدام میشود؛ زیرا ونزبرو اعمال عبادی پیش از اسلام را منبع اشارات قرآنی در این فرم میشمرد و بر این باور است که مناسک اسلامی همچون «طواف»، «وقوف»، «قربانی» و «حج» از عهد میان خدا با ابراهیم (ع) و اسماعیل (ع) در مکه اخذ گردیده و با برخی از رسوم بیگانه و تحرف شده آمیخته شده است؛ سوم، فرم نقلی: برای بررسی این فرم به ارزیابی ادعاهای ونزبرو درباره داستانها و تطبیق میان داستانهای قرآن و کتب مقدس پرداخته میشود؛ زیرا وی این فرم را دربردارنده مجموعهای از داستانها میداند که بیان دوباره و بدون بازسازی داستانهای عهدین هستند و با کمک شمار محدودی از قواعد بلاغی بهگونهای از یکپارچگی ساختاری دستیافتهاند.
|
کلیدواژه
|
جان ونزبرو ,کتاب مطالعات قرآنی ,سنتها ,فرم بداهتی ,فرم استسفاری ,فرم نقلی
|
آدرس
|
دانشگاه تهران ، پردیس فارابی, ایران, دانشگاه تهران، پردیس فارابی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
najjarzadehgan@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|