نقد مقاله «تلاوت» در دایرةالمعارف قرآن لایدن

«تلاوت» یکی از مفصل‌ترین مدخل های دایرۀالمعارف لایدن بوده و مشتمل بر مباحث ذیل است: معنا و تعریف تلاوت، یکسان انگاری تلاوت و قرائت، ارکان تلاوت، احادیثی درباره ی تلاوت، زیباشناسی و مهارت صوتی در تلاوت. روش تحقیق در این مقاله، کتابخانه ای و تحلیلی است، بر این مبنا ابتدا گزارش جامع از مقولات مذکور در این مدخل ارائه شده، سپس این مطالب با معیار قرآن کریم و منابع علوم قرآنی مورد ارزیابی و نقد قرار می گیرد؛ تا نظریه صحیح در هر موضوع معرفی و تبیین گردد. به‌طورکلی تلاوت، صرف قرائت آیات نبوده، بلکه علاوه بر آن، دلالت بر امتثال و اتباع از مضامین قرآنی نیز دارد؛ از سویی یکی از جنبه های اعجاز بیانی قرآن، نظم آهنگ و موسیقی خاص موجود در کلمات قرآنی است که توجه به این موسیقی، به همراه رعایت قواعد تلاوت از سوی قاری، اثرگذاری آیات بر خواننده و مستمع مضاعف می شود. به‌عبارت‌دیگر، درصورتی‌که قرائت با عنصر ترتیل به معنای تبیین و انسجام کلمات و عبرت گیری از آیات همراه شود، تلاوت محقق می‌گردد و در این حالت است که تالی قرآن به تعبیر روایات اسلامی حامل قرآن و الگویی بر اساس معیار فرهنگ اسلامی قرآنی برای مردم آن جامعه خواهد بود.