تحلیل انتقادی مقاله «شتر یا ریسمان» نوشته اندرو ریپین

یکی از مستشرقانی که در حوزه علوم قرآنی و تفسیر دارای مقالات متعدد است، آندرو ریپین، محقق مسیحی انگلیسی است که در یکی از مقالات خود با عنوان «شتر یا ریسمان» به بررسی معنای واژه «الجمل» در آیه 40 سوره اعراف پرداخته است. وی ضمن نقل اقوال مختلف، درنهایت وجود دو قرائت مختلف «جَمَل: شتر نر» و «جُمَّل: ریسمان ضخیم» از این واژه را مطرح نموده و قرائت دوم را ساخته‌وپرداخته مفسرانی می‏داند که از قرن سوم به بعد، با هدف غلبه بر بحث‏های کلامی و نیز نمایش برتری قرآن بر سایر کتاب‌های الهی، آن را ساخته و به ابن‏عباس نسبت داده‏اند. ریپین ضمن این ادعا، چندین پایه مهم اعتقادی مسلمانان نسبت به قرآن را نشانه گرفته است؛ این امر در آثار سایر مستشرقان نیز یافت می‏شود. چنین آثاری اگر به ورطه نقد درنیایند، بی‏تردید آثار مخربی خواهند داشت که سست ‏شدن پایه‏های اعتقادی مسلمان، یکی از آن‏هاست. در این مقاله سعی شد تا ضمن بررسی واژه «جمل» و پیشینه قرائت‏های مختلف آن، نیز بررسی آثار مفسران و لغویان متقدم، ادعای ریپین با روش تحلیلی و اوصافی و نیز با برون‏کرد انتقادی بررسی شود. درنتیجه، ریشه قرائات مختلف به عصر صحابه و تابعین بازگشته و آن ادعا مبنی بر ساختگی بودن قرائت ابن‏عباس و نیز سایر تبعات آن با ارائه ادله مربوطه، باطل و رسمیت قرائت مشهور جَمَل، انطباق آن با قرائت پیامبر(ص) و وجود وجه شبه اقوی برای آن ثابت شد.