بررسی مدخل «نسخ» در دایرة المعارف قرآن لایدن

مسئله نسخ یکی از مسائل علوم قرآنی است که در فهم احکام آیات قرآن نقش به سزایی دارد و از دیرباز مورد توجه قرآن پژوهان و مفسران بوده است. جان برتن نویسنده مقاله «نسخ» در دایرة المعارف قرآن لایدن، سعی دارد با استناد به احادیث ساختگی، اسراییلیات و دیدگاه سطحی برخی نویسندگان از «نسخ»به عنوان دو مقوله بر علیه دین مبین اسلام استفاده نماید: 1. وقوع تحریف در قرآن؛ 2. وقوع تعارض و تناقض در میان آیات قرآن. از این دو مقوله نیز غیرالهی و غیر وحیانی بودن قرآن را نتیجه گیری نماید. هرچند که او به انواع نسخ تصریح نکرده است، اما طبق مثال‌هایی که ارائه می‌نماید، مدعی وقوع همه انواع نسخ در قرآن است. در این نگاشته پس از ترجمه فرازهایی از آن، ادعاهای وی مورد بررسی و نقد قرار گرفته که عدم مراجعه به منابع معتبر و دیدگاه اندیشمندان مکتب اهل بیت، پیش فرض‌های نادرست تفسیری به ویژه در آیات مرتبط با نسخ، استمداد از منابع جعلی و ساختگی، عدم آگاهی لازم و کافی از برخی مباحث علوم قرآنی از اشکالات عمده وی می‌باشد.