تحلیل انتقادی آرای گابریل مندل خان، درباره مسحور شدن پیامبر (ص)

تحلیل علمی دیدگاه های خاورپژوهان درباره پیامبر ضرورتی انکارناپذیر است؛ چراکه مواجهه غربیان با اسلام از طریق دانشمندان آن‌ها صورت می پذیرد و به هنر، سیاست و سایر ابعاد انعکاس می یابد.سحر النبی از موضوعاتی است که نتیجه پذیرش آن می تواند اصل نبوت ایشان را موردحمله قرار دهد. از این‌رو پژوهش حاضر در صدد است باروش اسنادی و ابزار کتابخانه و مطالعه متون به پاسخ پرسش اصلی نائل شود.گابریل مندل خان از اساتید پیشکسوتی است که در عمر طولانی خود مطالعات اسلام شناسانه داشته است. اهم دیدگاه های او در این باره عبارتند از: تایید سحر شدن یا بیماری جسمی پیامبر در اثر سحر، طلسم نامیدن سوره های خاصی از قرآن، دوگانگی در معرفی مکی یا مدنی بودن معوذتین. توجه نکردن به منابع شیعی در این باره، بی-توجهی به لوازم و تالی فاسد های سحر شدن پیامبر ، دخالت ندادن دلالت ها و زمینه های دیگر نزول آیه و استفاده نکردن از کلام معصومان موجب شده تا مندل خان دیدگاه سحر شدن پیامبر را تایید کند. پیامبر برگزیده خداوند و دارای توانایی لازم جهت احراز این مسئولیت بود . با وجود تاکید قرآن بر این امر ، در برخی تفاسیر، روایاتی نقل شده که پیامبر توسط فردی یهودی سحر شده است . رویکرد مفسران در این باره متفاوت است؛ برخی سحر شدن وی را قبول کرده و برخی معنای آیه را به امور دیگری غیر از سحر نسبت داده اند. هرچند آن جناب را در امور تبلیغی و شریعت مصون از سحر می دانند. اگر سوره فلق مدنی باشد با شان نزول سحر شدن پیامبر توسط یهود مدینه سازگار است در حالی که برخی آن را مکی دانسته اند. سوره های فلق و ناس با نام معوذتین مشهور شده اند و به آن ها نام طلسم اطلاق نشده است . نتیجه آن که آرای مندل خان نشان می دهد وی سحر‌النبی را تنها دیدگاه در این زمینه دانسته است، در حالی که اسباب‌النزول و تفاسیر آیات سوره فلق،این امر را تردید پذیر می نمایاند؛ گرچه سحرکردن اتفاق افتاده باشد.