نقش چهل سال انقلاب اسلامی در توسعه آموزش‌های‌ استشراق

انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 شمسی، نقطه عطفی در گسترش آموزش استشراق در داخل و خارج از کشور جمهوری اسلامی ایران بوده است. با پیروزی این انقلاب مردمی و دینی در کشوری که دارای اهمیت ویژه‌ای در سطح منطقه و بین‌الملل است، اذهان و افکار بسیاری از کشورها، ملت‌ها، مراکز و اشخاص را به ماهیت این انقلاب به لحاظ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، علمی، فرهنگی، تمدنی، اخلاقی، تربیتی، حقوقی، دینی، مذهبی و ... معطوف نمود و سبب مطالعات آموزشی و پژوهشی در سطح کمی و کیفی بالایی گردید. ازاین‌رو، نوع مطالعات آموزشی و پژوهشی غربیان در زمینه استشراق، تحول زیادی یافت. از سوی دیگر، حکومت و تعامل آن با مراکز و شخصیت‌های فعال مردمی درباره استشراق در ایران، موجب شد تا رایزنی‌ها و روابط بیشتر و بهتری با مستشرقان صورت گیرد و از همین رهگذر منابع معتبر و دست‌اول بیشتری در اختیار آنان قرار گیرد. ایجاد رشته‌های تخصصی (مانند: قرآن و مستشرقان)، دروس تخصصی، سرفصل‌های مرتبط با استشراق، کرسی‌های استشراق، فرصت‌های مطالعاتی، آموزش‌های کوتاه‌مدت، جذب دانشجو، اعزام دانشجو و ... راه‌کارهای مهمی در راستای گسترش آموزش‌های استشراق بوده است. هرچند در ایران، برخی از مراکز حوزوی (مانند: مدرسه عالی قرآن و حدیث، مرکز تخصصی قرآن امام علی ابن ابیطالب(ع)، مرکز آموزش تخصصی تفسیر و علوم قرآن، موسسه بین‌المللی مطالعات اسلامی و حوزه علمیه خواهران) و دانشگاهی (مانند: دانشگاه قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه باقر العلوم(ع)، دانشگاه معارف اسلامی و دانشگاه اصفهان) به آموزش پیرامون استشراق می‌پردازند؛ ولی نبود یک مرکز علمی مستقل و تخصصی در زمینه استشراق (اعم از آموزشی و پژوهشی) در حوزه و دانشگاه، یکی از مهم‌ترین خلاهای قابل مشاهده در قلمرو استشراق است.