خلق پارک جیبی (پاکت ‌پارک) و بازتولید هم‌ حضوری اجتماعی در شهر؛ نمونه موردی: شهر خرمدره

فضاهای سبز شهری می‌توانند به عنوان بستری مناسب برای توسعه روابط اجتماعی و ارتقاء ارزش‌های فرهنگی جامعه مورد استفاده قرار گیرند. در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، توجه به پارک‌های جیبی بیشتر با هدف تامین حداقل فضای سبز مورد نیاز برای شهرها احساس نیاز می‌شود و در این میان به علت اثرگذاری این پارک‌ها بر نوع و کیفیت روابط میان شهروندان، کیفیت و چگونگی این تاثیرات در طراحی پارک‌ها نیز به دقت باید تبیین شود. با توجه به این امر شکاف ذهنی نوشتار حاضر بر این امر استوار است که اجتماع‌پذیری پارک‌های جیبی در شهر خرمدره تحت تاثیر چه شرایط و شیوه‌ای تولید می‌شود؟ با این رویکرد هدف نوشتار حاضر معرفی رهیافت توسعه پارک‌های جیبی به عنوان موثرترین روش‌ در ارتقاء بخشی به تولید هم‌حضوری اجتماعی در محلات شهر ایرانی می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر نوع، کاربردی و به لحاظ ماهیت روش، ترکیبی شامل راهبردهای کیفی و همبستگی و به لحاظ قلمرو زمانی، مقطعی(شهریور 1398)، می‌باشد. جهت جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز تحقیق از منابع اسنادی و مشاهده میدانی(مصاحبه با 384 نفر از سرپرستان خانوار) و به منظور تجزیه داده‌ها از آزمون تحلیل عاملی، آزمون t تک‌نمونه‌ای و آزمون تحلیل مسیر در قالب مدل dpsir، استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد خلق پارک‌های جیبی می‌تواند بیشترین تاثیر را در ارتقاء مناسبات همسایگی داشته باشد. همچنین شاخص‌های انگیزش اجتماعی در محله و ارتقاء آسایش و تصور ساکنین در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. آزمون تحلیل مسیر در قالب مدل dpsir نیز نشان داد شاخص فشار با ضریب اثر کل 0/713 بیشترین تاثیر و رابطه علی را بر بازتولید هم‌حضوری اجتماعی بواسطه ایجاد پاکت پارک در شهر خرمدره دارد. با توجه به این‌که مولفه فشار متشکل از شاخص‌های کیفیت اعتماد اجتماعی بین ساکنین، کیفیت احساس امنیت اجتماعی، کیفیت پاسخگوئی به شخصیت افراد و تنوعی از فعالیت‌ها متناسب با نیازهای مختلف گروه‌های متنوع افراد در طول شبانه روز، می‌باشد، لذا این عوامل باید در بطن برنامه‌ریزی در راستای بازتولید هم‌حضوری اجتماعی در شهر خرمدره مورد توجه قرار گیرد.

creating pocket parks for regenerating people’s social interactions, case study: khorramdareh city

background and objectives: urban space is an essential element of a healthy urban life and an arena for shaping human beings since this public life requires tolerance between human beings. today, the pocket park approach has been introduced as a platform for creating potential capacities for public space development. the fragmentation of the urban fabric, the destruction of public spaces, and the outbreak of the coronavirus as a rogue crisis have increased the depth and breadth of production of such a space. until yesterday, neighborhoods, public baths, mosques, etc., were the basis for friendly and neighborly relations between individuals and families. today, the development of parks, especially local orchards, can pave the way for the beginning, consolidation, and continuation of friendly and neighborhood relations between local people due to the reduction and elimination of the people’s social role. this is because local parks are places where different groups and social strata get to familiarize themselves and interact with each other. therefore, the need to use pocket parks as important social stimulus projects of the city, promoting authority and social development, establishing capacity, and developing social capital is considered essential. khorramdareh city’s capacities and potential in creating local green space in general and pocket parks, in particular, can increase the city’s social presence by benefiting from citizens’ participation; because such parks are considered a lost space in the hierarchy of khorramdareh urban parks. they can play an effective role in creating relaxation, interactions, and leisure spaces for citizens. the reproduction of pocket parks as a driving force for social presence in khorramdareh was one of the main objectives of this study. the creation of pocket parks as a driving force for social presence in khorramdareh was one of the main objectives of this study, and creating a city with a social, democratic, and citizen-oriented quality is one of the consequential goals of this research. this research is aimed at revitalizing the neighborhoods of khorramdareh in the form of pocket parks and to provide solutions to use its capacity to develop relationships and interactions in the form of neighborhood units. according to the topic, the mental gap of the research investigates the conditions in which pocket parks revitalize the socialization of khorramdareh neighborhoods.