تحلیل تاثیر تغییرات حجمی بر رفتار آکوستیکی در مساجد؛ مطالعه موردی: مساجد تاریخی تبریز

شنوایی در انسان حسی است که در انتخاب ورودی‌ها نقشی ندارد و ناخودآگاه در برابر صداها قرار می‌گیرد. محیط زندگی انسان، سرشار از این اصوات است و منابع مختلفی به ازدیاد آن کمک می‌نمایند که در هر محیطی بسته به موقعیت انسان، تعریف حداکثری برای میزان بار وارده صوتی به گوش انسان تعریف می‌شود. مساجد به عنوان عملکردی خاص در زمینه آکوستیک نیازمند رفتارهای چندگانه در این حوزه‌اند. مسجد ایده‌آلِ آکوستیکی بایستی بتواند در عین این‌که به فضاهای خلوت و تمرکز فردی اهمیت می‌دهد، در پخش مناسب صدا به منظور کاربردهای جمعی نیز موفق عمل نماید. به نظر می‌رسد رفتار کلی صوتی در مساجد با فرم و ساختار سنتی در احجام کمتر همگن‌تر بوده، تراز فشار صدا (sound pressure level: spl) را در کلیت فضا بالاتر نشان دهد و در نمونه‌های حجیم‌تر مکان‌های متعدد با فشار بالای صدا اما ناهمگن بوجود آید. به منظور واکاوی فرضیه‌ی مذکور، طرح مطالعاتی پیش‌رو، در دو فاز مطالعاتی و میدانی انجام یافته و تحلیل رفتار صوتی دغدغه اصلی پژوهش است تا بتوان در گونه‌های مختلف حجمی تفاوت‌های آکوستیکی را با تکیه بر ابزارهای سنجش بروز که ارائه‌دهنده نتایج کارآمدتری نیز خواهد بود؛ بررسی و تحلیل نمود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد افزایش حجم در ساختار یکسان نمونه‌ها، موجب کاهش فشار صدا در بنا می‌شود و در عین حال زمان واخنش افزایش می‌یابد. این مقوله به فرکانس وابستگی مستقیم دارد و در فرکانس‌های پایین‌تر، افزایش حجم تاثیر کمتری در تراز فشار صدای فضا دارد.

analysis of the impact of volume changes on acoustic behavior in mosques; case study: the historic mosques of tabriz

background and objectives: hearing in humans is a sense which has no role in selecting entries and responds unconsciously to various sounds. the environment in which humans live is overfilled with such sounds and vis saturated with different types of sounds from a variety of sources. depending on the location of the human, the maximum amount of sound exposure that the ear can tolerate is determined. architecture limits and frames sound. this causes the sound to behave differently indoors than outdoors. the type of difference is sometimes desirable and sometimes undesirable, and this is due to different architectures. there are many effective components in the formation of architecture and the physical structure of a place. however, early studies in acoustics for architecture, exemplified by sabine’s formula, placed emphasis on the size, materials, and surface area of space as the most important factors in shaping its acoustics. as mosques are of a particular function in terms of acoustics, they require multiple behaviors in this field. an acoustically ideal mosque should not only provide quiet spaces for individual concentration, but also distribute sound effectively for collective use. according to sabin’s formula, this can be achieved through careful consideration of the volume, materials, and surface area of the space.methods: the purpose of this study was to investigate how changes in volume affect the acoustic behavior of mosques. to achieve this, the study aimed to maintain consistent parameters affecting sound measurements to analyze the impact of volume variations on the acoustic behavior of mosques. findings suggest that traditional mosques with smaller volumes generally have more homogeneous sound behavior and exhibit higher sound pressure levels throughout the space. in contrast, larger mosques may have areas with high sound pressure levels but inconsistent sound behavior. the study was conducted in two phases - a theoretical phase and a field study - focusing on analyzing the acoustic behavior of mosques using advanced tools to obtain accurate results. the main objective of the research was to differentiate between acoustics in different volumetric types and identify effective techniques. in order to measure the reverberation time, the 2260 device of b k denmark has been used, and several points have been measured in mosques depending on the size of the plan surface. the sinus acoustic camera was utilized for imaging purposes and was operated in two positions. during the first stage, the samples’ overall noise level was recorded. in the second position, the sound source was utilized.