تبیین راهبردهای داوری طرح‌های معماری و نقش آن در فرایند یادگیری دانشجویان

فرایند یادگیری مستمر و جامع وابسته به انتخاب شیوه آموزش مناسب در هر نظام آموزشی پیشرو است. فرایند آموزش جامع در امر تدریس از دو جنبه یادگیری و ارزیابی بررسی می‌شود. در این پژوهش جایگاه ارزیابی طرح‌های معماری در فرآیند یادگیری و  ارتقای توان علمی دانشجویان  بررسی شد. روش تحقیق از نوع آمیخته (کمی-کیفی) باهدف کاربردی است. جامعه‌ی آماری 51 مدرس از اعضای هیئت‌علمی متخصص رشته معماری در دانشگاه‌های شهید بهشتی، تهران، علم و صنعت و شهید چمران اهواز می‌باشند. نمونه‌گیری به‌صورت سامانمند و غیر تصادفی انجام‌ و نظر به اینکه یکی از عوامل مهم در ارزشیابی آموزشی عملاً خود دانشجویان می‌باشند ترجیح داده شد که نظرات دانشجویان هم درزمینه‌ی ارزشیابی طرح‌های معماری گرفته شود. بر این اساس دانشجویان آتلیه طرح معماری (3)، کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز به‌عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسشنامه طیف لیکرت است. تجزیه‌وتحلیل آماری نتایج با کمک نرم‌افزار ssps و به‌کارگیری آزمون همبستگی اسپیرمن برای سنجش مدل پژوهش و ارزیابی اعتبار آن و از آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی متغیرها استفاده شد. امتیازدهی خبرگان در ارزشیابی نهایی پروژه‌ها محاسبه گردید. نتایج حاصل از پرسشنامه‌ها در تهیه راهکارهای پیشنهادی و امتیازدهی معیارها و ضوابط داوری پروژه‌های طراحی معماری موثر هستند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مطالعات و دانش فنی، با بالاترین ضریب همبستگی معنی‌دار بیشترین رابطه را با محصول نهایی داشته است و بعدازآن مهارت طراحی، پیشبرد روند طراحی و دانش اولیه قرار دارند. نتایج آزمون رتبه‌بندی فریدمن نشان داد که زیرمولفه تحلیل و تفسیر نتایج محصول نهایی،تکنیک نحوه ارائه و ماکت بالاترین رتبه و مهم‌ترین زیرمولفه‌های مرتبط با ارزشیابی طرح‌های معماری هستند. شاخص وزنی 5 مولفه اصلی تاثیرگزار بر داوری  طرح‌های نهایی بر اساس آزمون رتبه‌بندی زیرمولفه‌ها به ترتیب محصول نهایی، مطالعه و دانش  فنی، مهارت طراحی، پیشبرد روند طراحی و دانش اولیه است.

the judgment strategies of architectural designs and its role in the students’ learning process

background and objectives: a continuous and comprehensive learning process depends on the proper teaching method in every pioneer education system. the evaluation process of architectural designs is meant to judge the designs. it measures the ratio of variable criteria in the design from the desired aspect and then evaluates it. due to the pivotal role of judgment in the architecture curriculum, if the evaluation process is unclear and no productive criticism ambiance is provided, personal interpretations or unrelated demands to educational goals may distort the judgment process and prevent the flourishment of the students’ development and talents. if the judgment criteria are known, the students’ gradual quantitative and qualitative progression will be achieved, increasing their scope of the understanding of the architectural education system and its representation method. the present research was conducted to recognize the indicators and criteria affecting the evaluation of university architectural designs as a part of the student’s learning process to provide a better evaluation method that is more accurate and objective. the comprehensive education process in teaching is investigated in learning and assessment. in the current study, the role of the architectural design evaluation in learning and improving students’ scientific knowledge is investigated.methods: this research uses a mixedmethod (qualitativequantitative), and it is considered applied research. the statistical population comprises 15 faculty members at shahid beheshti university, tehran university, iran university of science and technology, and shahid chamran university of ahwaz. a systematic, nonrandom sampling method was applied, and the samples were selected according to the educational fields due to the importance of scoring and its direct effect on the research results. bearing in mind that students are one of the most important factors in the evaluation process, the students’ opinions were considered in the architectural design evaluation. therefore, the master’s students of architectural design (3) of islamic azad university, ahwaz branch, were selected as the statistical population. data was collected using a likert scale questionnaire. in order to assess the research model, the results were analyzed using spss software and applying the spearman correlation test, and in order to assess its validity, the friedman test was used to prioritize the variables. experts’ grading was considered in the final assessment of the architectural design projects. the results obtained from the questionnaires effectively provide proposed strategies and score the criteria and judgment rules of the architectural design projecects.findings: the research findings showed a significant difference between 4 components affecting the final product. the impact ratio of each one on the final product is different. the results showed that studies and technical knowledge, with a correlation coefficient of 0.535 and a significance level of 0.04, have the highest impact on the final product. this component has been the most important and effective factor in the final product. the other effective factors are design skills, design process development, and initial knowledge. the initial knowledge component has the least impact on the final product compared to other components. the results of friedman’s ranking test showed that the subcomponent in the analysis and interpretation of final results, presentation technique, and replica has the highest average rank. these subcomponents have been the most important subcomponent affecting the judgment of university projects. then there is the design idea, creativity and form of the building, the subject, and the ability to analyze and present. the results show that these subcomponents have the highest impact on the final judgment of the designs compared to other subcomponents.