بررسی مردم‌شناختیِ پوشاک زنان و دختران در قوم بختیاری(براساس دیدگاه ون جنپ «مناسک گذار»)

هدف از این پژوهش، بازتاب منزلت اجتماعی زنان بختیاری از طریق پوشاک قبل از ازدواج، حین ازدواج و بعد از ازدواج می باشد. در این جستار بر اساس دیدگاه ون جنپ مردم شناس و تحلیل این دیدگاه به پوشاک زنان بختیاری می پردازیم. در مناسک گذار، آداب گذر از یک موقعیت اجتماعی به موقعیت دیگر است که به تناسب اقوام و فرهنگ های مختلف ممکن است متفاوت باشد. در ایران، اقوام مختلفی وجود دارد که مناسک گذار در هر یک از آنها، آداب متفاوتی دارد. این مقاله با تمرکز بر آداب و رسوم مردمان بختیاری (یکی از اقوام ایران)، کوشیده است تا نوع پوشش دختران بختیاری را در سه مرحله ی قبل از ازدواج، حین ازدواج و بعد از ازدواج بررسی و تحلیل کند. جستار حاضر به روش تلفیقی میدانی و کتابخانه ای، اسنادی و تحلیل محتوایی است. نتایج جستار نشان می دهد زنان در فرهنگ بختیاری پوشاک خود را  بر اساس جایگاه و منزلت خود انتخاب کرده و به رنگ، تزیین پوشاک و متناسب با فصل های سال اهمیت می دهند و زنان و دختران بختیاری با تغییر دادن نوع پوشش خود در هر مرحله از زندگی، موقعیت تازه ای در روند اجتماع پذیری شان می یابند. رنگ لباس و نوع پوشش دختران و زنان بختیاری در هر مرحله از زندگی، بیانگر مسئولیت ها و انتظاراتی است که آنها در هر دوره از زندگی، مطابق با شرایط زیستی و طبیعی با آن مواجه می شوند. نوع پوشش دختران بختیاری و معنای متفاوت رنگ این لباس ها،  فرهنگ آنها را متفاوت با دیگر اقوام ایرانی جلوه داده است.

anthropological study of women and girls’ clothing in the bakhtiari people (according to van jenep’s rites of passage point of view)

the purpose of this study is to reflect the social status of bakhtiari women through clothing before marriage, during marriage and after marriage. in this article, based on the view of anthropologist van janp and analysis of this view, we will deal with bakhtiari women’s clothing. in rites of passage, the etiquette is the transition from one social situation to another, which may vary according to different ethnicities and cultures. in iran, there are different ethnic groups, each of which has different rites of passage. this article focuses on the customs of the bakhtiari people (one of the tribes of iran), has tried to study and analyze the type of clothing of bakhtiari girls in three stages before marriage, during marriage and after marriage. the present paper is a combination of field and library methods, documentation and content analysis. the results of the study show that women in bakhtiari culture choose their clothes based on their position and status and pay attention to color, clothing decoration and appropriate to the seasons of the year, and bakhtiari women and girls by changing the type of clothing in each stage of life finds a new position in the process of socializing. the color of clothes and the type of clothing of bakhtiari girls and women at every stage of life, reflects the responsibilities and expectations that they face in each period of life, according to biological and natural conditions. the type of clothing worn by bakhtiari girls and the different meaning of the color of these clothes have made their culture different from other iranian ethnic groups.