بررسی تطبیقی گفتمان‎های دوران چالش سنت و مدرنیته در ایران و ترکیه (با تکیه بر رمان‌های ادبی مشهور)

هدف اصلی از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی دو رمان کلیدر و سه گانه اینجه ممد(اینجه ممد، شاهین آناوراز، بگذار خارستان بسوزد) است، رمان کلیدر و سه گانه اینجه ممد تقریبا در یک موقعیت زمانی واحد در دو کشور ایران و ترکیه توسط محمود دولت آبادی و یاشار کمال به رشته‌ی تحریر درآمده‌اند. برای رسیدن به این هدف این سوال مطرح شد که آثار مدرن شدن جامعه روستایی در ترکیه و پیامدهای آن در رمان اینجه ممد و آثار مدرن شدن جامعه روستایی در ایران و پیامدهای آن در رمان کلیدربه چه صورتی عنوان شده است؟ برای پرسش به این سوال با تکیه بر چارچوب نظری سنت و مدرنیته با تکیه بر آرای گیدنز و با روش کیفیِ تحلیل گفتمان انتقادی این دو رمان بررسی شده است. در هر دو رمان گفتمان ارباب رعیتی، گفتمان غالب است، در هر دو رمان با گفتمان مردسالارانه نیز مواجه هستیم، که هر دوی این گفتمان‌ها در زمره‌ی گفتمان‌های سنتی قرار می‌‌گیرند. در رمان کلیدر با گفتمان مدرن احزاب با تکیه بر حزب توده مواجه هستیم. اصلاحات رضاخانی در رمان کلیدر، بیش از اصلاحات آتاتورکی در سه گانه اینجه ممد، قابل ملاحظه است و آثار مدرن شدن جامعه در رمان کلیدر بیش از آثار مدرن شدن جامعه در سه گانه ایجه ممد است.

A Comparative Study of the Discourses of the Challenge of Tradition and Modernity in Iran and Turkey (Based on Famous Literary Novels)

The main purpose of writing this article is a comparative study of the two novels of Kelidar and trilogy of Ince Memed (Ince Memed, My Hawk, They Burn the Thistles), The novel Kelidar and the trilogy of Ince Memed were written by Mahmoud Dolatabadi and Yashar Kamal at the same time in Iran and Turkey. To achieve this goal, the question was raised that how are the effects of the modernization of rural society in Turkey and its consequences in the novel Ince Memed and the effects of modernization of rural society in Iran and its consequences in the novel Kelidar stated? To answer this question, based on the theoretical framework of tradition and modernity, based on Giddens’s views, and with a qualitative method of critical discourse analysis, these two novels have been studied. In both novels, the landlord discourse is the dominant discourse. In both novels, we also encounter patriarchal discourse, both of which are among the traditional discourses. In Kelider’s novel, we are confronted with the modern discourse of parties relying on the Tudeh Party. Reza Khan’s reforms in Kelider’s novel are more significant than Atatürk’s reforms in Ince Memed trilogy, and the effects of modernization of society in Kelider’s novel are more than the effects of modernization of society in Ince Memed trilogy.