تعیین ابعاد هویت ملی قومیتی و مقایسه ابعاد هویت قومی، ملی و جهانی دانشجویان قومیت‌های مختلف

با توجه به اهمیت تنوع قومی در جوامعی با اقوام و نژادهای مختلف و متفاوت، تاثیر آن بر وحدت و انسجام و یکپارچگی ملی آشکار و بدیهی است. هدف پژوهش حاضر تعیین ابعاد هویت قومی و ملی و بررسی مقایسه‌ای ابعاد هویت قومی، ملی و جهانی دانشجویان قومیت‌های مختلف دانشگاه شهید مدنی آذربایجان است. روش پژوهش حاضر علی– مقایسه‌اییا پس‌رویدادی بوده و جامعه آماری آن شامل دانشجویان سه قوم (ترک، لر و کرد) مشغول به تحصیل (سال تحصیلی 92-1391) در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بودند. با توجه به نبود آمار تفکیکی قومیت‌ها با در نظر گرفتن تقریبی 7 هزار نفر دانشجو طبق برآورد جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه برابر با 364 نفر در نظر گرفته شد که اعضای نمونه به شیوه گلوله برفی شناسایی شدند. برای اندازه‌گیری ابعاد هویتی قومی - ملی دانشجویان از مقیاس محقق ساخته و برای سنجش هویت جهانی دانشجویان از مقیاس پذیرش جهانی‌سازی لطف آبادی و نوروزی (1383) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج این پژوهش در مورد ابعاد هویتی ملی- قومی دانشجویان نشان‌دهنده 9 بعد هویتی بود که بر روی هم 70 درصد از واریانس هویت ملی- قومی دانشجویان را تبیین می‌کرد. از بین 9 بعد هویتی 6 مورد مربوط به مولفه قومیت‌گرایی و 3 مولفه مربوط به ملیت‌گرایی بودند. همچنین نتایج نشان داد: به طور کلی دانشجویان سه گروه قومی از لحاظ ترکیب نمرات مولفه‌های هویت قومی، ملی و جهانی با هم تفاوت دارند. در بین گروه‌های قومیتی از لحاظ مولفه ارتباط با اقوام و تعصب ملی تفاوت وجود دارد؛ ولی چنین تفاوتی از لحاظ مولفه‌های زندگی ملیتی و جهانی شده مشاهده نشد.