تحلیل راهبردی تجربۀ صنعت نفت و گاز ایران در یادگیری فناورانه در پروژه های تحقیق و توسعۀ مشترک

هدف پژوهش حاضر بررسی تجربۀ یادگیری فناورانه در پروژه های تحقیق و توسعۀ مشترک در صنعت نفت و گاز بود تا زمینۀ ارتقای یادگیری فناوران در این پروژه ها در صنعت نفت و گاز فراهم شود. به منظور تشریح مسیر یادگیری از رویکرد کیفی و روش مطالعۀ چند موردی استفاد شده است. جامعۀ آماری شامل کلیۀ پروژه های تحقیق و توسعۀ مشترک در پژوهشگاه صنعت نفت بوده که با استفاد از تحلیل محتوای 16 مصاحبۀ انجام شده با خبرگان در 4 پروژه و انجام دو مرحله کدگذاری مسیر یادگیری تبیین شد است . نتایج نشان می دهد در چارچوب ارائه شده یادگیری فناورانۀ اکتشافی و بهر بردارانه در مراحل چرخه،» یادگیری از طریق تعامل»، عمر رخ می دهد. مهم ترین مکانیزم های یادگیری موثر، «یادگیری از طریق تعامل»، «حین انجام»، «جستجو» و «آموزش مستقیم» بوده و عوامل ظرفیت جذب، تجانس فرهنگی، پایه علمی مشترک، ساختار مشترک، فاصلۀ جغرافیایی، ارتباطات عمودی افقی، کانال های ارتباطی متنوع و اهداف همکاری در این مسیر تاثیرگذار هستند.

analyzing iran petroleum industry experience in technological learning in joint r&d projects

the purpose of this study is to review and present the pattern of technological learning in joint r&d projects in petroleum industry to provide the necessary basis for improving technological learning in petroleum industry. therefore, technological learning process in jrds is conducted by using theme analysis method of 16 interviews conducted with experts in 4 jrd projects. the results show that explorative and exploitative technological learning occurs in jrds lifecycle stages. the most important effective learning mechanisms are learning by interacting, learning by doing, learning by searching and learning by direct instruction. in addition, absorption capacity, cultural homogenization, scientific basis, organizational structure, geographical distance, vertical / horizontal communication, communication channels, collaboration goals are identified as effective factors on technological learning in jrd projects in petroleum industry