تبیین و ارائه مدل پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد

یکی از رویکردهایی که امروزه نه تنها در ایران بلکه در جهان مطرح است مسئله ترسیم چشم انداز و تدوین استراتژی است. در این رابطه، نقش و اهمیت وجود استراتژیست ها در سازمان بر کسی پوشیده نیست. از این روست که طراحی الگوی پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران به عنوان هدف اصلی از انجام این پژوهش کیفی بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد در نظر گرفته شده است. اهداف فرعی این پژوهش، شناسایی ابعاد (مقولات اصلی)، شرایط علّی، عوامل مداخله گر (پیش برنده و بازدارنده)، راهبردها و پیامدهای اثرگذار بر پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت و نیز شناسایی مهم ترین مولفه های موردنظر در مقوله ی مرکزی یا همان تفکر استراتژیک، بوده است . این پژوهش از نظر هدف در دسته ی پژوهش های کاربردی، از نظر سطح در دسته پژوهش های اکتشافی و از منظر روش شناختی در دسته ی پژوهش های کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد طرح نظام مند قرار دارد. داده های پژوهش توسط مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته از نمونه ی پژوهش (24 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه) گرداوری شده، سپس با کدگذاری اقدام به شناسایی ابعاد، مقولات اصلی و زیر مقوله ها و مفاهیم مرتبط با هر یک از کدهای به دست آمده نمودیم. پس از به دست آمدن جدول کدگذاری محوری و گزینشی، مدل پارادایمی پژوهش کشف شد و نوع ارتباط ابعاد و مولفه های پرورش استراتژیست به دست آمد. نتایج تحقیق نشان دهنده 11 مقوله اصلی و 24 مقوله فرعی و 98 مفهوم بود، که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علّی ( عوامل فردی، عوامل سازمانی و گفتمان سازی)، مقوله ی مرکزی تفکر استراتژیک (دید سیستمی، تفکر مفهومی، آینده نگری و نگرش فلسفی)، عوامل مداخله گر (محیطی برون و درون سازمانی)، عوامل زمینه ای (بستر فرهنگی، زمینه یادگیری، عوامل روان شناختی و استقلال سازمانی، راهبردهای استعدادیابی و جذب و نگهداشت) و پیامدها (توسعه تفکر استراتژیک و استقرار نظام دیده بانی) در شرکت ملی نفت پدیدار شد و روابط بین ابعاد مختلف آن را نشان داد. در نهایت، یافته های حاصل از این پژوهش منجر به کاوش الگویی برای پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران شد.

Explaining and Presenting the Strategist training Model in The National Iranian Oil Company Based on Grounded Theory

One of the approaches that is currently being addressed not only in Iran but in the world is the problem of creating a perspective and strategy formulation. In this regard, the role of strategists in the organization is very important. So, the main goal of this qualitative research was developing a strategic training model at the national Iranian oil company , based on grounded theory approach, and secondary aims included identifying dimensions (main categories), causal conditions, confounding factors (adversary and deterrent), strategies and implications for the development of strategists in national Iranian oil company; Although, identifying the most important components of the main category, which is strategic thinking. This research is in the category of applied research in terms of purpose, in the category of exploratory research in term of level and methodologically located in the category of qualitative research with grounded theory and systematic approach. The research data were collected through semistructured interviews (24 experts from industry and university) from study sample, then by coding, we have identified the dimensions, the main categories and the subcategories and concepts associated with each of the codes obtained. After the axial and selective coding table was obtained, the paradigm model was realized and the type of relationship between dimensions and components of strategist development was achieved. The findings of the research showed 11 main categories and 24 sub categories and 98 concepts, which are in the form of a paradigmatic model including: causal conditions (individual factors, organizational factors and discourse), the central category of strategic thinking (systemic vision, conceptual thinking, prospective and philosophical attitude), Interventive factors (external and internal environment), background factors (cultural context, learning context, psychological factors and organizational independence, strategies of talent identification and absorption and maintenance) and consequences (development of strategic thinking and establishment of monitoring system) in national oil company and showed the relationship between its various dimensions. The findings of this study led to the exploration of a model for development of strategists at the National Iranian Oil Company.