شناسایی و تبیین پیشایندها و پسایندهای تله‌های شایستگی در سازمان‌های دولتی

تله‌های شایستگی به گرفتارشدن در بَندِ شایستگی‌های ورافتاده اشاره دارد که کارکنان را چنان در باورهای زنگ‌زده، اندیشه‌های منجمد، سیاق ناصواب و اقدام‌های آشنای خود محبوس می‌کند که گویی تنها راه رسیدن به تعالی، روان‌شدن در آن گذر است و هر نگاهی به غیر از نگرش آنها محکوم به شکست است. از این رو، تحقیق بر آن است موشکافانه، پیشایندهای گرفتار شدن در تله‌های شایستگی را هویدا سازد و پسایندهای آن را از نظرگاه حاذقان نمایان کند. این تحقیق از ساحت ماهیت، آمیختة اکتشافی است و برای فهم پس‌ران‌ها و پیش‌ران‌ها، با کاربست روش نمونه‌گیری نوعی تا رسیدن به اشباع نظری به کاوش تجارب زیسته و اندیشیده ‌شدة تعداد 16 نفر از کارکنان سازمان‌های دولتی شهر ایلام پرداخته است. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار مکس‌کیودی‌ای نسخة 2020 استفاده شد. طبق یافته‌ها سبک مدیریتی سنت‌گرا، فناوری‌هراسی و اجتماعی‌سازی اداری به ترتیب از بیشترین سهم در نشر و نمو تله‌های شایستگی از نظرگاه حاذقان برخوردار بودند. همچنین، پیامدهایی نظیر دیرینگی دانشی، روزمرگی شغلی و بسندگی در شغل به ترتیب به زعم خبرگان، از نقش پررنگ‌تری در اثر تله‌های شایستگی در کالبد سازمان‌های دولتی شهر ایلام برخوردارند. نتایج این تحقیق منجر به اکتشاف و تبیین پدیدة کمتر شناخته‌شدة تله‌های شایستگی در هندسة مطالعات مدیریت منابع انسانی در کشور می‌شود و به مدیران و سیاست‌گذاران نظام اداری در درک پدیدة مذکور و چگونگی مواجهه با آن، نقشة راهی ارائه می‌دهد.

competency trap in public organizations: an exploration of its antecedents and consequences

in the category of degenerate competences, employees with rusty beliefs, frozen thoughts, improper context and familiar actions are watching their office life pass. the captives insist on their path as if the only way to achieve excellence is to flow through it, and any look other than theirs is met with visible and hidden resistance. therefore, the present research aims to scrutinize the antecedents of the competency trap and reveal its consequences from the experts' point of view. this research is exploratory in nature, and in order to understand the antecedents and consequences, it has explored the experiences of 16 employees of public organizations in ilam city by using a random sampling method until reaching theoretical saturation. maxqda 2020 software was used for data analysis. according to the findings, traditional management style, technology phobia and administrative socialization respectively had the greatest share in development of competence traps from the experts' point of view. also, according to the experts, the consequences such as outdated knowledge, job routine and job satisfaction respectively have a stronger role as a result of competency traps in the public organizations in ilam city. the results of this research lead to the discovery and explanation of the lesser-known phenomenon of competency traps in the geometry of human resource management studies in the country and provide a clear path to managers and policy makers of the administrative system in understanding the said phenomenon and how to deal with it.