ارائه مدل هم‌آفرینی ارزش در شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فاوا

زمینه های توسعه اقتصادی مبتنی بر اقتصاد دیجیتال در کشورها، از طریق بهره‌مندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات و به‌واسطه ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان، رو به افزایش است. شرکت‌های دانش‌بنیان به منظور افزایش علم و ثروت، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی در راستای گسترش اختراع و نوآوری و در نهایت تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه درحوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده بیشتر شکل گرفتند. از آنجا که حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) پیشران توسعه کسب وکارهای مبتنی بر اقتصاد دیجیتال به‌صورت گسترده ای تاثیر گذار است، لذا بررسی نقش‌های ارزشی این شرکت‌ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هم‌آفرینی ارزش یکی از نظریات اساسی در گستره مدیریت راهبردی و مدیریت نوآوری، مطرح است. لذا، هدف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل موثر و ارائه چارچوب هم‌آفرینی ارزش (خلق مشترک ارزش)، برای ایجاد و توسعه قابلیت‌های راهبردی در شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بوده و سعی دارد با شناسایی ذی‌نفعان و نقش‌آفرینان اصلی اکوسیستم کسب‌وکارهای این حوزه و با ایجاد شبکه ارزش، به بقا و توسعه سازمان‌ها کمک نماید. برای دستیابی به هدف پژوهش از روش کیفی (با استفاده از مرور نظام‌مند مبانی نظری) بیش از 230 پژوهش و مطالعه استخراج و از بین آن‌ها 64 مقاله و پژوهش به‌صورت عمیق بررسی شد. شناسایی عوامل موثر بر هم‌آفرینی ارزش در شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) مبتنی بر 5 مقوله شامل: ذی‌نفعان و نقش‌آفرینان، عوامل اصلی اثرگذار بر هم‌آفرینی ارزش، عوامل زمینه‌ای موثر بر هم‌آفرینی ارزش، عوامل مداخله‌گر در هم‌آفرینی ارزش و نتایج و پیامدهای آن، با 17 زیر مقوله و 72 کد مولفه، از یافته‌های این مقاله بودند. در نهایت مدل هم‌آفرینی ارزش در شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فاوا ارائه گردید.

presenting the value co-creation model in ict knowledge-based companies

knowledge-based companies were established with the aim of increasing science and wealth, developing an economy based on knowledge, achieving scientific and economic objectives, and ultimately commercializing the results of research and development in the field of superior technologies with higher added value. the main goal of this research was to identify the effective factors and provide a framework for value co-creation, to create and develop strategic capabilities in knowledge-based companies in the field of information and communication technology (ict). by creating a value network, it aids in the survival and development of organizations. to achieve the research objective, a qualitative method (using a systematic review of theoretical foundations) was employed, and more than 230 studies and researches were extracted, out of which 64 articles and researches were examined in depth. the identification of effective factors on value co-creation in knowledge-based companies in the field of ict was based on 5 categories including: stakeholders and actors, main factors influencing value co-creation, contextual factors affecting value co-creation, intervening factors in value co-creation, and the outcomes and consequences thereof, with 17 subcategories and 72 component codes. ultimately, a model of value co-creation in knowledge-based companies in the field of ict was presented.