مشارکت هیئت ‌مدیره در پایش راهبردی: نقش ساختار

مزیت رقابتی پایدار سازمان در گرو توانایی آن در ساخت فعالانه محیط و یا انطباق منعطف با آن است. پایش راهبردی نظامی است که نیل به این پیش‌دستی و انعطاف را کانون تمرکز خود قرار داده است. از سوی دیگر، با توجه به جداسازی روزافزون مالکیت از مدیریت در سازمان‌ها و افزایش حضور گروه‌هایی تحت عنوان هیئت‌ مدیره در صدر سلسله‌مراتب تصمیم‌گیری این هستارهای اجتماعی، بررسی نقش گروهِ حاکمیتیِ هیئت ‌مدیره در جهت‌گیری راهبردی سازمان‌ها سهم چشمگیری در افزایش شناخت سازمان و مدیریت آن خواهد داشت. این نوشتار رابطه میان ساختار هیئت ‌مدیره و مشارکت آن در پایش راهبردی سازمان را تبیین می‌کند. برای تحقق این هدف، ابعاد مختلف پایش راهبردی و ساختار هیئت‌ مدیره تعیین می‌گردند. سپس، چارچوب نقش ساختار هیئت ‌مدیره در مشارکت آن در پایش راهبردی به دست می‌آید و فرضیه‌هایی مبتنی بر چارچوب مذکور تعریف می‌شوند. با آزمون این فرضیه‌ها با اتکا بر پاسخ‌های 180 عضو هیئت‌مدیره شرکت‌های بورسی ایران به پرسشنامه 29 پرسشی محقق ساخته و با استفاده از آزمون‌های میانگین، همبستگی (پیرسون و مجذور اتا) مشخص می‌شود که متغیرهای دوگانگی مدیریت، تنوع، اندازه و درونی بودن رابطه معناداری با مشارکت کنش‌گرایانه هیئت ‌مدیره در پایش راهبردی سازمان دارند. برازش مدل پیشنهادی با اتکا بر روش معادلات ساختاری تایید می‌شود.

Involvement of the Board in Strategic Control: the Role of Structure

Organizations achieve sustainable success through permanent and proactive construction of the context. The strategic control, as a factor of strategic management, is a mechanism for realizing this flexibility. Moreover, with respecting to the growing separation of ownership and management, the board role in strategic orientation of organization becomes increasingly more important. Therefore, the role of the board in strategic control, that has been almost ignored practically and theoretically, is undeniable. The paper explains the relationship between structural dimension of board and its contribution in strategic control. For this purpose, dimensions of strategic control and board of directors are identified. Then, the role of the structural dimension of the board in strategic control is analyzed, and the model is created and tested. The study finds that the diversity, the size, the managerial duality and the ratio of internal members have meaningful role in proactive involvement of the board in strategic control.