ارائه الگوی اجرای خط‌مشی فقرزدایی در ایران براساس سند چشم‌انداز بیست ساله

با توجه به اهمیت موضوع فقر و حضور و گسترش آن در جامعه ایران، هدف این پژوهش، طراحی مدل اجرای خط‌مشی فقرزدایی در ایران بوده است. به این ترتیب، عوامل موثر بر اجرای خط ‌مشی ‌های فقرزدایی در سه عرصه خط‌مشی ‌گذاری، نهادی و عرصه خرد، طبقه بندی نظری شده اند. محقق جهت دست یابی به اهداف پژوهش، از روش تحقیق دلفی استفاده کرده است که با اتکا به مبانی نظری و مطالعات میدانی اقدام به شناسایی و تایید اعتبار محتوای 85 شاخص موثر بر اجرای خط مشی فقرزدایی شد. در ادامه، تعداد 15 نفر به ‌عنوان اعضای پانل دلفی از بین قانون‌گذاران مطّلع در عرصه خط ‌مشی فقرزدایی با ویژگی‌های مربوطه انتخاب شدند. در دلفی توافق لازم با مقدار آماری تاو کندال 81/0 به ‌دست آمد. یافته‌های دلفی نشان داد که از بین شاخص‌های اولیه، 21 مولفه حذف شده و تعداد 64 مولفه به عنوان مولفه‌های موثر بر اجرای خط مشی فقرزدایی مورد توافق قرار گرفته است. همچنین تحلیل فازی یافته‌های پژوهش نشان داده است که از بین 64 شاخص به دست ‌آمده، تعداد 29 شاخص اثر معتبری بر متغیّر وابسته گذاشته که این شاخص‌های پذیرفته شده، به ‌ترتیب ضریب تاثیرگذاری، چهار عامل محیطی کلان؛ روابط افقی بین سازمانی؛ تاثیر بازخورد جمعیت هدف و درنهایت متغیر شکل گیری خط مشی را شکل داده‌اند. درنهایت، میزان توان اجرای خط ‌مشی فقرزدایی در سند چشم ‌انداز با توجه به یافته‌های به دست ‌آمده، برابر با 059/1 (خیلی ضعیف) بوده است. براساس نتایج، پیشنهاد می‌شود که دولت در عرصه سیاست ‌گذاری به صورت اقتداری وارد عمل شده و در عرصه خرد رویکرد تعاملی، ترغیبی و مبتنی بر مشارکت اتخاذ کند.