بررسی آزمایشگاهی استفاده از پلیمر سه گانه‌ی اسید آیتاکونیک - سدیم پی استایرن سولفونات - آکریل آمید به عنوان بازدارنده‌ی رسوب کربنات کلسیم در آب سازند

مقدمه: سیلابزنی آب سازند یکی از روش های ازدیاد برداشت نفت است که در آن آب سازند به درون مخزن نفتی تزریق می شود. رسوب کربنات کلسیم یکی از مشکلات در زمینه سیلابزنی آب سازند و تولید نفت است که بدلیل رسوب روی سنگ مخزن و مسیر حرکت نفت، باعث کاهش تولید نفت می شود. استفاده از افزودنی های شیمیایی، مخصوصا پلیمرهای آبدوست، برای جلوگیری از رسوب کربنات کلسیم به طور گسترده ای مورد مطالعه قرار گرفته است.روش: در این تحقیق از یک پلیمر سه گانه‌ی اسید آیتاکونیک-سدیم پی استایرن سولفونات-آکریل آمید آبدوست برای بررسی میزان بازدارندگی رسوب کربنات کلسیم در آب سازند یکی از مخازن نفتی ایران استفاده شده است. غلظت بهینه این پلیمر با توجه به ضریب عملکرد بازدارندگی در آب سازند، براساس غلظت یون کلسیم، 800 میلی گرم بر لیتر تعیین شد و در ادامه برای انجام آزمایشات بعدی، این غلظت بهینه بکار برده شد. بررسی دمایی در میزان بازدارندگی این پلیمر نشان داد که در دمای مخزن (75 درجه سانتی گراد) 800 میلی گرم از این پلیمر سه گانه، عملکرد خوبی را از خود نشان می دهد. همچنین برای مطالعه‌ی مکانیسم های فیزیکی دخیل در جلوگیری از رسوب کربنات کلسیم از میکروسکوپ الکترونی روبشی و آنالیز پراش اشعه x استفاده شد.یافته ها: نتایج میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که بلورهای کربنات کلسیم، پایدارترین حالت کلسیت با ساختار منظم یکنواخت قبل از حضور بازدارنده بودند که پس از افزودن پلیمر، کریستال های کربنات کلسیم، از نظر اندازه ناهمگون و کوچک شدند و ساختار آن ها به شدت بهم ریخت. از طرف دیگر، تجزیه و تحلیل پراش اشعه x نشان داد که افزودن این پلیمر سه گانه به طور قابل ملاحظه‌ای می تواند از رشد کریستال های کربنات کلسیم ممانعت و از تبدیل واتریت به کلسیت جلوگیری کند. از طرف دیگر کریستال های آراگونیت در آب پراکنده و توسط جریان آب شسته می شوند.نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که پلیمر سه گانه‌ی اسید آیتاکونیک-سدیم پی استایرن سولفونات-آکریل آمید اثر قابل توجهی بر رشد و مورفولوژی کریستال کربنات کلسیم داشت و کربنات کلسیم را از کریستال کلسیت پایدار به واتریت ناپایدار تغییر می دهد.

laboratory investigation of using a ternary polymer of itaconic acid-sodium polystyrene sulfonate-acrylamide as an inhibitor for calcium carbonate scaling in formation water

introduction: water flooding is one of the methods of enhanced oil recovery in which formation water is injected into the oil reservoir. calcium carbonate deposition is one of the challenges in the field of water flooding and oil production. it leads to a reduction in oil production due to deposition on reservoir rocks and the path of oil movement.methods: the use of chemical additives, especially hydrophilic polymers, has been widely studied to prevent calcium carbonate deposition. in this study, a ternary hydrophilic polymer was used to investigate the inhibitory effect on calcium carbonate scale in the formation water of an iranian oil reservoir. the optimal concentration of this polymer, considering its inhibitory performance coefficient in formation water, was determined to be 800 milligrams per liter based on the calcium ion concentration. this optimal concentration was then used for subsequent experiments. temperature studies on the inhibitory performance of this polymer showed that at reservoir temperature (75 degrees celsius), 800 milligrams/lit of this ternary polymer demonstrated good performance. scanning electron microscopy (sem) and x-ray diffraction (xrd) were used to study the physical mechanisms involved in preventing calcium carbonate deposition.findings: sem results showed that calcium carbonate crystals, in the form of stable calcite with a regular uniform structure before the presence of the inhibitor, became heterogeneous and smaller in size after adding the polymer, disrupting their structure. on the other hand, xrd analysis indicated that adding this ternary polymer could significantly inhibit the growth of calcium carbonate crystals and prevent the transformation of vaterite into calcite. additionally, aragonite crystals are dispersed in the water and washed away by the water flow.