برآورد آستانه بهره‌وری کشورهای طرف تجاری صادرات سیمان ایران با احتساب هزینه‌های نفوذ

با توجه به اهمیت توسعه صادرات غیرنفتی در کشور، در این پژوهش به بررسی بازار صادرات سیمان ایران به عنوان یکی از صنایع پایه و راهبردی پرداخته شده است. از این‌رو، از طریق محاسبه آستانه بهره‌وری با احتساب هزینه‌های نفوذ کشورهای طرف تجاری، نرخ رشد صادرات بر اساس بهره‌وری بنگاه‌های صادرکننده و آستانه کشورها، با استفاده از مدل‌های سولو، داده‌های پانل و روش اقتصادسنجی (fgls)، در دوره زمانی 2020-2003، بررسی شده است. نتایج حاصل برای 12 کشور طرف تجاری نشان می‌دهد که افزایش میزان بهره‌وری بنگاه‌ها با توجه به آستانه بهره‌وری در هر کشور تاثیر مثبت بر نرخ رشد صادرات سیمان ایران داشته است. لذا، بنگاه‌ها با بهره‌وری نزدیک به مقدار آستانه نفوذ بیشتری در بازار دارند. ضمناً، وجود تهدیدهای خارجی (نظیر تحریم‌های اقتصادی، رکود حاکم در کشور، امکانات حمل و نقل، بیماری کرونا و غیره) بر میزان نرخ رشد صادرات سیمان با وجود افزایش نفوذ بنگاه‌ها در بازار تاثیر منفی داشته است. علاوه بر این، اقداماتی نظیر افزایش بهره‌وری بنگاه‌ها، گسترش فعالیت‌های بازاریابی بین‌المللی و سیاست‌های حمایتی دولت تا حدودی آثار تهدیدهای خارجی بر صادرات سیمان را کاهش داده است.

estimating the productivity threshold of the trading partner countries of iran cement counting the costs of market penetration

due to the importance of developing non-oil exports in the country, in this study, the cement export market, which is one of the basic and strategic industries, has been studied. therefore, by calculating the productivity threshold, counting the costs of penetration of the trading partner countries, the export growth rate has been studied by solow model, panel data and econometric model of (fgls) for the period 2003-2020. results for 12 trading partner countries show that firms with productivity close to the threshold value are able to the more penetrate in market. however, the presence of external threats (such as economic sanctions, recession in the country, transportation facilities, corona disease and etc.) have a negative impact on the growth rate of cement exports. in addition, measures such as increasing the productivity of enterprises, expanding international marketing activities and government support policies reduced the effects of external threats on cement exports.