تاثیر توسعه مالی و مالیات بر اقتصاد زیرزمینی؛ مطالعه موردی ایران

هدف این مقاله بررسی تاثیر توسعه مالی بر فرار مالیاتی و اندازه اقتصاد زیرزمینی می باشد. بزرگ بودن حجم اقتصاد زیرزمینی از سه کانال بر اقتصاد اثر منفی می گذارد: انحراف داده های اقتصادی؛ عدم کارایی سیاست های اقتصادی دولت و رفتار خانوارها و بنگاه ها در تضاد با منافع ملی. لذا هر سیاستی که منجر به کاهش اندازه اقتصاد زیرزمینی شود، اهمیت بالایی خواهد داشت. به این ترتیب تحقیق حاضر یک الگوی (tvp-favar) با هدف بررسی ارتباط توسعه مالی و بخش زیرزمینی اقتصاد ایران تصریح شده است. به این منظور از داده های سری زمانی سالانه در بازه 1350 تا 1394 و دو ابزار توابع واکنش آنی و تجمعی استفاده شده است. نتایج این تنحقیق نشان می دهد که پویایی اقتصاد زیرزمینی در پاسخ به یک شوک به اندازه یک انحراف معیار در توسعه مالی، مسیر نزولی خواهد داشت. همچنین یک شوک به اندازه یک انحراف معیار در درآمد مالیاتی باعث افزایش اقتصاد زیرزمینی در طی زمان خواهد شد.

investigating the effect of financial development and tax on the underground economy; evidence from iran’s economy

the purpose of this paper is to examine the effect of financial development and tax on the size of the underground economy. the importance of this is because the large size of the underground economy of the three channels has a negative impact on the economy, first the diversion of economic data; second, the ineffectiveness and effectiveness of the state’s economic policies; and third, because of the possibility of escaping tax payments and non-compliance with legal requirements in the underground economy are in the interests of national interests, producers and households. therefore, any policy that leads to a smaller underground economy is key. in this research, a model (tvp-favar) with the aim of investigating the effect of financial development and tax evasion on the underground economy of iran along with other related variables has been specified. for this purpose, time series data were used in the period 1350 to 1394 and two tools of instantaneous and cumulative response functions. the results of this study show that the dynamics of the underground economy in response to shocks as much as a standard deviation in financial development is declining. also, a shock as much as a standard deviation in tax revenue will increase the underground economy over time.